Goedbedoeld racisme
Goedbedoeld
racisme
(Doorbraak,
23 december 2020)
Nee,
het communisme met zijn honderd miljoen doden was niet het ergste, want dat is het
‘racisme’. Het is bij Vlamingen bovendien een probleem van ras, want het zit
hun in de genen, aldus de Knack-hoofdredacteur.
Welnu,
racisme is niet zo zwart-wit. Op de klassering van menselijke gemeenschappen baseerde
men zowel positieve als negatieve beleidslijnen, zowel binnen als buiten
Europa. Wij halen hier het geval boven van
de confuciaanse doch utopische denker Kang Youwei (康有為1858-1927).
Ik gebruik hier onderzoekswerk van mijn vroegere medestudente en nu hoogleraar
Sinologie, Carine Defoort, die, naar ik op een congres in Beijing heb kunnen
vaststellen, onder Chinese geleerden als de wereldtop geldt. Vlaanderen zendt
haar dochters uit!
In
1898 gaf de zittende Guangxu-keizer aan Kang de vrije hand om bestuur en
samenleving te moderniseren. Met name trachtte hij de Qing-dynastie om te
vormen tot een grondwettige monarchie naar Brits model. Was dat gelukt, dan had
hij China een eeuw van revolutionaire ellende bespaard. Helaas, de reactionaire
partij onder keizerin-weduwe Cixi wist na honderd dagen de hervorming terug te
draaien (tot eigen schade, zo zou bij de republikeinse revolutie van 1911
blijken), en de leiders van de Hervorming van 100 Dagen moesten vluchten. Veel
van Kangs hervormingen, bijvoorbeeld de voeteninbinding afschaffen, werden pas
door de Republiek of de Volksrepubliek uitgevoerd.
Tijdens
zijn verblijven bij de Chinese diaspora werkte hij twintig jaar aan Het Boek
van de Grote Gelijkheid (大同書 Datongshu), pas postuum gepubliceerd in 1935 en nog altijd niet in zijn geheel
vertaald. Zelf zou ik tong 同eerder als ‘gemeenschappelijkheid’,
‘gelijkgerichtheid’ of ‘in dezelfde boot zitten’ vertalen, bv. een tongxue
同學is een ‘medestudent’,
同情tongqing beduidt
‘medeleven’, wat je met ook een meerdere of mindere kan doen. Gelijkheid is een
typisch moderne waarde, niet waar Confucius aan dacht wanneer hij een
geïdealiseerde voortijd als datong voorstelde. Wel kan Kang bij zijn
eigen invulling van die antieke waarde beïnvloed zijn door het opkomende westerse
gelijkheidsdenken, en hij pleit dan ook voor verregaande gelijkheid.
Zijn
voorstellen zijn volgens prof. Defoort ‘enerzijds verbazend profetisch,
anderzijds griezelig gestoord’. Hij wilde in alle opzichten grenzen slopen,
want goed bedoelde instellingen zoals de staat en de familie waren juist oorzaak
van lijden geworden, dus moest men ze ontbinden. Hij pleitte voor gelijkheid
van man en vrouw, voor een wereldregering en een eenheidstaal. De aarde zou een
bestuurlijke indeling in willekeurige rechthoekige districten krijgen, zonder
patriottisme. We focussen hier op zijn wens om met name de grenzen tussen
rassen uit te schakelen.
Racisme
was in China niet onbekend (Koenraad
Elst (Nederlands): Rasdenken in China (koenraadelstnl.blogspot.com)), maar het was nooit een uitgewerkte levensbeschouwelijke stroming
zoals het juist toen in het Westen werd. Kangs richtinggevende ervaring was een
radicaal antiracistische invulling van de confuciaanse
medemenselijkheid, 仁ren. Op
zijn twintigste had hij een visioen van resonantie tussen alle voelende wezens: ze leefden met
elkaar mee, en voor het welzijn van elkeen was het welzijn van allen nodig. Alle
hindernissen voor dat gemeenschappelijk welzijn wou hij voortaan slopen, ook de
rasgrenzen.
Prof. Defoort vat samen: ‘Met een enorm
eugenetisch programma wil hij ongewenste rassen met verloop van tijd wegwerken
zodat er in de wereld van de Grote Gelijkheid nog één overblijft en iedereen de
kans krijgt om even blank, mooi, groot, welriekend, gezond en verstandig te
zijn.’
Ziedaar het kleurenblinde doel waar Kang naartoe
wil. Maar de hedendaagse rassensituatie beoordeelt hij minder gunstig. In zijn
eigen woorden: ‘De zwarten, met hun ijzeren gezichten, zilveren tanden,
flitsende blik, opgeheven bovenkaak, hangende onderkaak, [zijn] uiterst suf en
extreem dom, hatelijk en angstaanjagend om te zien. Hun waarde verschilt enorm
van blanke en gele mensen, zoals helse duivels verschillen van hemelse goden.’
Klinkt dit als een aanhef voor volkerenmoord? Bij
hem niet, hij heeft een subtielere ‘oplossing’, maar wel één die een eeuwen
volgehouden inspanning op wereldschaal vergt. Aan de VN-definitie van
volkerenmoord beantwoordt alleen een uitzonderingsmaatregel voor ‘bruine en
zwarte mensen met een té slechte inborst’, namelijk de sterilisatie. Dan zal ‘dit
lelijke ras van onbenullige zwarten er niet voor kunnen zorgen dat onze mooie
rassen in chaos degenereren’. Maar behalve voor deze uitzondering biedt hij andere
beleidsideeën.
Gelijkberechtigende wetgeving is niet
voldoende, want ook tussen formeel gelijke burgers blijft ras een bron van
wrijving, zo meende Kang. Dus moet de overheid hopen geld uitgeven aan een
rassenbeleid.
Ten eerste moeten de donkere rassen uit hun
ongezonde evenaarslanden weggehaald worden: zet ze in de grote lege ruimte van
Canada of Siberië, en ze zullen veel hygiënischer en hardwerkender worden. De
VB-kiezer mag dan over inwijkelingen zeggen: ‘Dat ze ginder blijven!’, maar zo
zag Kang het niet. Klimaat is de oorzaak van rasverschillen, dus doe wat aan
het klimaatverschil.
Ten tweede, en doortastender: vermeng ze.
Tussen blank en geel zal het wel gaan gezien hun betrekkelijke
gelijkwaardigheid: ‘De blanken zijn sterker, de gelen wijzer.’ Maar wat met
hetgeen onze racisten de ‘modderrassen’ noemen? Van ‘mooie blanke vrouwen’
kunnen we moeilijk verwachten dat zij leven en bed delen met ‘monsterlijk
lelijke zwarten’, dus moeten we hen omkopen. Wel, we geven de offerbereide
blanke en gele vrouwen een medaille van rashervormer met het inschrift ‘goed
mens’.
Dus ook in China floreerde het racisme, maar evengoed
wekte het daar verontwaardiging. Wat betreft het samenbestaan van racisme en
antiracisme is er weinig verschil tussen de rassen.
Deze
vreemde combinatie van het ideaal om de rassen te vermengen met een racistische
inschatting van de huidige mensengemeenschappen vinden we in het westen terug
bij onder meer Rudolf Steiner (1861-1925), stichter van de antroposofie en de biodynamische
landbouw, en Richard graaf Coudenhove-Kalergi (1894-1972), de Oostenrijks-Japanse
pionier van de Europese eenmaking die nog een sterk koloniale verbinding met
Afrika nastreefde. Steiner is recent in opspraak gekomen wegens de beweerd
racistische elementen in de in zijn scholennet gebruikte handboeken.
Coudenhove-Kalergi wordt daarentegen als de grote samenzweerder achter open
grenzen, migratie en rasvermenging gezien. Wat bij de racist Kang ook werkelijk
het geval was.
(genoemde personen: Carine Defoort,
Kang Youwei, Confucius, Cixi, Rudolf Steiner, Richard Coudenberg-Kalergi)
Labels: Confucius, Coudenhove-Kalergi | Richard, Defoort | Carine, Kang Youwei, racisme, rasvermening
Read more...