31 december 2010

Zeg nooit dingen die je eerder nooit zei

Over het Orwelliaanse wereldbeeld van Annemie Turtelboom.

“Het gaat om het detecteren van lonely wolves, jongeren die volledig in hun eentje via internet een “knip- en plakideologie” voor zichzelf samenstellen.” Zo omschrijft Annemie Turtelboom (VLD), minister van binnenlandse lopende zaken, haar nieuw mobilisatieplan tegen “radicalisering en polarisering”, speciaal bij de veelvuldig op het internet surfende jeugd. Op advies van criminologen Paul Ponsaers en Brice De Ruyver moeten scholen en verenigingen actief ingeschakeld worden in de neiging van jongeren om “zich af te zonderen” en zomaar op hun eentje te gaan grasduinen in de wereld van ideeën en levensbeschouwingen. Vroeg of laat komen ze bij Bin Laden terecht, zo leert ons professor Brice De Ruyver, voormalig veiligheidsadviseur van Guy Verhofstadt. Dus kunnen we dat schuinmarcheren maar beter proactief tegengaan en de kudde bijeenhouden.

Eerst iets over die “knip- en plakideologie”. Ik ben respectievelijk Vlaams-republikein, ecologist met sterke sociale reflexen, libertariër, bewonderaar van de anarchist Joseph Fourier, en cultuurconservatief,- ik spreek dan nog niet over mijn andere aberrante en schier inconsistente voorkeuren en hobby’s. Alles is voor mij –daarom niet voor anderen- deugdelijk samengesmolten in een behoorlijk functionerend conceptueel kader waarmee ik de wereld te lijf kan gaan, dingen kritisch kan analyseren, me kwaad kan maken, enthousiast kan zijn. Zonder twijfel gaat het hier om een bricolage, een knip-en-plak-ideologie. Kent u er een ander? Kan men op een andere manier een identiteit en een wereldbeeld vormen,- behoudens dan de complete brainwashing, het educatief pletwalsen, de totale nivellering, het klonen van compleet gehomogeniseerde individuen?

Laat die afwijking nu toch wel een wezenlijk aspect van onze westerse cultuur zijn: het vreemdgaan, Parsifal, de reine dwaas, de onnozele hals, de buitenstaander, de eenzame bricoleur...

Door nadere studie weet ik dat zelfs die Fourier de mosterd elders is gaan halen, gelezen en geplukt heeft wat hem het best paste,.. dus ook “geknipt en geplakt heeft”. Zoals alle filosofen. En volledig in zijn eentje! Die afkeer van de eenzaamheid en de zelfstudie bij de steeds in het zwarte getooide Annemie, daar moet toch iemand eens een psychoanalyse van maken. Iemand die iets “alleen” doet, bakt er per definitie niets van, of begeeft zich in de zonde. Men kan zich afzonderen om Nietzsche te lezen, om opera te luisteren, om te bidden, om gedichten te schrijven, om te masturberen, of om bommen te maken. Maar voor de minister is dat allemaal hetzelfde: wie zich buiten de kudde waagt, is een lonely wolve, een anomalie in de samenleving. Het onaangepast zijn wordt een kwaal op zich. En laat dat nu toch wel een wezenlijk aspect van onze westerse cultuur zijn: de deviantie, het vreemdgaan, Parsifal, de reine dwaas, de onnozele hals, de buitenstaander, de eenzame bricoleur (die in het verhaal, zoals bij Parsifal, de goegemeente redt uit haar sclerose).

En dan dat mopperen tegen radicaliteit, die doorlopend met extremisme verward wordt. Radicaliteit en polarisatie zijn het zout en peper van onze samenleving. Ik hou van mensen die weten wat ze willen en echt gekozen hebben. Omwille van haar ideeënloze ideologie beschouwt mevrouw Turtelboom echter de democratie als een vrolijke markt van instant-meningen, waarin zich een shoppende kiezer/consument lichtvoetig beweegt. Radicaliteit is daarin hinderlijk, hoekig. Het is juist deze ondraaglijke lichtheid die –terecht- gecounterd wordt door een andere visie op democratie: die van een latente burgeroorlog, of laten we het een gewapende vrede noemen. Een maatschappij die haar eigen dialectiek accepteert, –de idee dat alles wordt, uit tegenstellingen en conflicten. Respect voor andersdenkenden hoort daar bij, lankmoedigheid en compromis-bereidheid niet. We leven al ettelijke decennia in een context van het Belgische compromis en de consensus, en het systeem blijkt van geen kanten meer te werken. Het politieke midden is mentaal dood, elders in Europa en de wereld trouwens evengoed, en het behoort tot de perverse logica van de hedendaagse parlementaire democratie dat dit midden zich desondanks steeds weer opdringt als het centrum van de waarheid. Quod non: de waarheid zit helemaal in de marge. Geef mij maar Wilders, het Vlaams Belang, naast Gaia en de PvdA. Radicale visies die zich bij voorkeur meten met andere radicale visies. Zij lokken de waarheid als het ware uit haar schuilplaats. Het extremisme komt pas op de proppen, wanneer die confrontatie geweigerd wordt, en de polemiek plaatst maakt voor het enkelvoudig dogma. Maar ik zie vooral juist in het midden een weigering van de confrontatie, zie bijvoorbeeld het “cordon sanitaire”.

Dat er dan een paar mafkezen zich in naam van Allah willen opblazen met zelfgemaakt speelgoed, is dan niet het probleem van de radicaliteit op zich, maar vooral van de desbetreffende doctrine, in casu de islam. De ideologie zelf dus, niet de mate van engagement die men ervoor opbrengt. Dat vergt dus weerom studie, analyse,… confrontatie.

Talrijke gevaarlijke individuen gingen u voor

Maar daar wil mevrouw Turtelboom niet aan beginnen. Mensen die van een mening hun overtuiging maken, zijn per definitie gevaarlijk. Dus ook de Vlaamse separatisten, of de getuigen van Jehovah, of Greenpeace. Haar visie is dus liberaal-nihilistisch, om niet te zeggen: postmodern-fascistisch. Ze gelooft in niets meer, zeker niet in de vrijheid van het individu, zelfs niet in haar eigen gelijk of in de billijkheid van het systeem waarin ze functioneert. Ze wil gewoon beletten dat er zich identitaire kernen vormen van individuen of groepen die zich buiten het mainstream-denken stellen dat door de massamedia wordt ingelepeld.

De afwijking wordt dus een kwaad op zich, te remediëren met opsluiting of met een spuitje. Filosoof Michel Foucault waarschuwde er al voor: onze zogenaamde democratische “open samenleving” kan niet om met marginaliteit, die gemedicaliseerd of gecriminaliseerd wordt of, als het even kan, beide.

Plots wordt dat politiek nihilisme ook weer zeer religieus-kerkelijk en exorcistisch: het enkelvoud wordt als afvallig en heterodox beschouwd, vreemd aan de rechte leer, apocrief. De gelovige massa wordt op dat moment ingeschakeld als zelfcontrolerend organisme voor de duiveluitdrijving. En hier komt de Orwelliaanse dimensie van het verhaal om de hoek kijken: de minister wil ook dat oren en ogen worden opengehouden om “verdachte” bewegingen te detecteren en te melden. We hebben dus allemaal een meldingsplicht. De scholen en verenigingen, door de minister opgevorderd als antennes, zijn dan de ideale doorgeefluiken:

“Wanneer zij merken dat iemand zich afzondert en dingen gaat zeggen die hij voordien nooit zei, moet dat een signaal zijn om die jongere daarover aan te spreken. En wanneer dat niks oplevert, vraag ik dat ze de politie inschakelen.”

Tja, wie zou er zo allemaal dingen gezegd hebben die hij/zij voordien niet zei? Hebt al wel eens iets gedacht dat u voordien niet gedacht had? Neen? Dan zit u safe. Indien toch, dan bent u op het verkeerde pad. Nitwits als Jezus, Boeddha, hogervermelde Friedrich Nietzsche, Schopenhauer, Einstein,- zijn u voorgegaan, tot hun scha en schande. Allen hebben ze iets gezegd dat ze voordien nog niet gezegd hadden,- erger nog: dingen die voordien nog niemand gezegd had. En dat vies oud ventje, een zekere Immanuel Kant, die zich zo afzondert, wat doet die elke dag om halfvier, met zijn hoed en regenjas, zogezegd op wandel? Hmm… dit moeten we toch melden, waar is dat formulier ook weer.

De gelovige massa wordt op dat moment ingeschakeld als zelfcontrolerend organisme voor de duiveluitdrijving. En hier komt de Orwelliaanse dimensie van het verhaal om de hoek kijken...

In laatste instantie gooit de minister van binnenlandse camera’s zoveel kinderen met het badwater weg, dat men echt van cultuurnihilisme kan spreken. Het de facto plaatsen onder aanhoudingsmandaat van al wie zich even afzondert, produceert op het einde een Orwelliaanse hel, de oorlog van allen tegen allen, wellicht het tegendeel van wat mevrouw Turtelboom in haar menslievendheid zogezegd beoogde.

Maar de strijd van Annemie is bij voorbaat verloren: hoe meer het afwijken verboden wordt, hoe aantrekkelijker. Het is juist de oppervlakkigheid van de consensusdemocratie en haar spectaculaire spin-offs, de valse mythe van de “warme” samenleving en de verplichte sociale cohesie, die jongeren op zoek doet gaan naar intellectueel houvast, naar engagement en diepgang. Een liberaal die zo’n daad van vrijzinnigheid, in de echte zin van het woord, verbanvloekt,- daar kan mijn verstand niet bij.

En euh…, à propos, is dit eigenlijk nog wel een lopende zaak van een ontslagnemende regering? Of zijn we onmerkbaar al in een nieuw regime binnengegleden, van de nieuwe orde-op-zaken, la Belgique nouvelle qui est arrivé? Een zakenkabinet dat via een wazige war-on-terror-doctrine, geleend van George Bush sr., de greep van de overheid op de samenleving verstrakt?

Ik zou zeggen tot de surfende jeugd: snel weg van deze plek! Google eens onder de woorden Nietzsche, Sartre, Kant, Schopenhauer. Blijf vooral zoeken naar dingen die niet voor het grijpen liggen. En jawel, zoek gelijkgezinde lonely wolves, dat is nog zoveel prettiger. En ongemakkelijker voor het systeem.

Johan Sanctorum

11 Comments:

At 31/12/10 15:37, Blogger Unknown said...

Bof, het valt te betwijfelen of Annemie hier allemaal zelf is opgekomen. Ministers zijn sowieso al niet per definitie subject matter experts. In het geval van Joke Schauvliege zelf volledig het tegenovergestelde. Da's pas echt een lachertje. Ze laten zich maw. maar al te graag bijstaan door allerhande adviseurs die waar nodig ook nog de zwarte piet kunnen doorgespeeld worden. En dan verschijnt de onvermijdelijke Brice De Ruyver weer in beeld. Telkens die op TV verschijnt heb ik zin om met een vaas te gooien.

Bij ons in het café zijn er paar simpele spelregels: iedereen is welkom en mag er gelijk welke opinie op nahouden, hoe debiel of onwaarschijnlijk ook. Tenzij het echt te gortig wordt mag je die ook aan de toog verkondigen. Zodra je echter mensen fysiek begint lastig te vallen, in casu de dames, of er met iemand anders bezit probeert van door te gaan vlieg je door het raam. En krijg je achteraf ook nog de rekening van de verzekering gepresenteerd. Simpel maar efficiënt.

 
At 31/12/10 16:16, Blogger Marc Vanfraechem said...

Mooi stuk Johan.

 
At 31/12/10 17:26, Anonymous Nexer said...

Het uitschakelen van enkelingen klinkt als het scheppen van een totaalstaat. Iedereen grijs pak, grijze das, grijze broek en wit hemd. En grijs haar ook.


Dit lijkt mij een opstapje te zijn naar het volgende niveau: iedereen met andere meningen dan de leidinggevenden vinden en "corrigeren".

 
At 31/12/10 18:17, Anonymous Marc Huybrechts said...

Inderdaad, een "mooi stuk" van Johan Sanctorum. Vooral zijn stelling dat tolerantie van 'onaangepasten' een "wezenlijk aspect" is van onze westerse beschaving. Culturele vooruitgang vereist tolerantie, zelfs aanmoediging, van zowel individuele overtuiging en engagement als van "polarisatie".

Echter, maatschappelijke overleving vereist ook een duidelijk moreel kader, i.e. brede aanhankelijkheid aan morele deugden, waaronder eerlijkheid en (geestelijke) tolerantie zeer belangrijke zijn voor de (zelfkritische) westerse beschaving. Vermits de Belgische wetgever en Juridische Macht al geruime tijd het (grondwettelijke) vrijemeningsuitingsrecht niet meer respecteren, zou het duidelijk moeten zijn dat die deugdelijke aanhankelijkheid er al geruime tijd niet meer is in Brussel. Het Orwelliaanse wereldbeeld van Turtelboom is gewoon een indicatie dat men op dezelfde weg doorgaat van afglijding naar liberaal-nihilisme en postmodern-fascisme. Een dergelijke afglijding is ook typisch voor onveilige en onzekere maatschappijen. Een extreem voorbeeld vinden we vandaag in Putin-Rusland.

De EU en den Belgique zullen in dezelfde richting doorgaan zolang men geen duidelijk onderscheid maakt tussen (verboden) daden en louter woorden of meningen. De maatschappij heeft noodzaak aan polarisatie of de botsing van meningen, maar kan gewelddadige daden missen als kiespijn. Dit artikel zou meer credibiliteit verwerven als de auteur dat duidelijker zou kunnen erkennen.

Tenslotte, het is spijtig dat dit "mooi stuk" enigzins ontsiert wordt door de eigen vooroordelen van de auteur. De war-on-terror is gewoon een realiteit die aan het westen wordt opgedrongen. Het is geen zelfgekozen oorlog. En het is typisch voor naief-linkse westerse zelfhaters van die realiteit niet te willen onderkennen of van die te willen reduceren tot 'gewone' criminaliteit. En het is ook typisch voor een bepaald soort van linkse anti-Amerikanen, zowel in Europa als Amerika, inclusief de huidige US President en zijn Attorney General (Minister van Justitie Holder) van die war-on-terror absurdelijk voor te stellen als zijnde "geleend van George W Bush sr". ** Dit is een vorm van kopindegronderij omtrent manifest-observeerbare fenomenen, die de afglijding naar postmodern fascisme (van Turtelboom en consoorten) alleen maar kan versnellen.

(**) De auteur bedoelde waarschijnlijk George Bush JR, want de war-on-terror was geen gangbare term in de tijd van Bush SR.

 
At 31/12/10 20:11, Anonymous Johan Sanctorum said...

Met dat auteurschap van de "War on terror" hebt u gelijk, mijnheer Huybrechts, ik laat er altijd één foutje in staan voor aandachtige lezers. :)
Is ondertussen verbeterd.
En tot de andere Marc: bedankt voor het compliment.

JS

 
At 1/1/11 10:35, Anonymous Anoniem said...

"Het is geen zelfgekozen oorlog."
--
Niet mee eens: De schuld ligt bij hen die de moslims in grote getale hierheen hebben gehaald en onze vrijheid en veiligheid daarmee verkwanselen. En nog steeds!
Nu bevinden zich terroristen onder ons; ze leven in onze naties, ze werken in onze bedrijven en kantoren, én ze zijn onze buren. In de Islam wordt terrorisme voorgeschreven in de Koran. Met elke nieuwe bekeerling, staan er meer terroristen klaar. Islamitisch terrorisme kan alleen geëlimineerd worden als Islam zélf wordt uitgeschakeld !

 
At 2/1/11 11:59, Anonymous Anoniem said...

"de anarchist Joseph Fourier" ken ik helemaal niet.
Ik heb internet afgezocht en ook niets gevonden.

Misschien bedoel je?
"François Marie Charles Fourier (7 April 1772 – 10 October 1837) was a French utopian socialist and philosopher. "

Maar ook hier weinig of niets over anarchy.

 
At 2/1/11 17:15, Anonymous Anoniem said...

Joseph Fourier (1768 – 1830) was een Franse wis- en natuurkundige.
http://joseph.fourier.free.fr/

 
At 3/1/11 10:45, Anonymous Anoniem said...

Misschien bedoel je François Marie Charles Fourier ? Maar ook hier weinig of niets over anarchy.
--
Peut-on rattacher Fourier à l’anarchisme ?

http://www.charlesfourier.fr/article.php3?id_article=683

 
At 3/1/11 13:09, Anonymous BC said...

Een kleine opmerking: het is niet 'lonely wolve', maar 'lone wolf'. Het enkelvoud van 'wolves' is 'wolf'. Verder betekent lonely 'zich eenzaam voelend', terwijl lone eerder wijst op 'alleen zijn'. Men kan perfect '(a)lone but not lonely' zijn. Net zoals je je eenzaam kan voelen tussen de mensen.

 
At 8/1/11 17:51, Anonymous Johan Sanctorum said...

Het is uiteraard Charles Fourier. Op de blog staat het juist. In bovenstaande tekst, een eerdere kladversie blijkbaar niet.
Mijn excuses

JS

 

Een reactie posten

<< Home

<<Oudere berichten     Nieuwere berichten>>