De kredietcrisis had ook zonder bail-outs opgelost kunnen worden (Vincent De Roeck)

Ook al ben en blijf ik economisch zéér liberaal van opvatting en sta ik geheel afkerig tegenover elke overheidsinterventie in de economie, toch gebiedt de eerlijkheid mij u te zeggen dat niet alle mogelijke vormen van "interventie" tijdens de laatste kredietcrisis even slecht waren of hadden kunnen geweest zijn. Het was professor William Quirk van de University of South Carolina die in het jongste nummer van "Chronicles" teruggreep naar begin 2009 en zijn eigen alternatief voorstel van toen. Quirk stoelde dit beleidsvoorstel op het onderzoek van econome Anna Schwartz. Zij stond dicht bij Milton Friedman en diens Chicago School, en geldt tot op vandaag nog steeds als één van Amerika's grootste autoriteiten op vlak van monetair beleid.

Ben Bernanke believed the market needed more liquidity and acted to provide lots of it. But, according to economist Anna Schwartz, liquidity is not the problem: “The real problem was that because of the mysterious new instruments that investors had acquired, no one knew which firms were solvent or what their assets were worth.” Indeed, we still don’t know. But the solution, if Schwartz is right, didn’t require any money; it only required transparency and a little candor. The solution was to invite the five big banks to the Fed or Treasury and ask them to come clean about their derivative liabilities. (...) Something similar was done by the Fed in 1998 to pressure the creditor banks to save the hedge fund giant Long-Term Capital Management (LTCM) in the 1990s. Then the banks could cancel some deals. Investors - and other banks - could see what bets had been made and who was solvent. The bankrupt banks would be shut. Our current period, the time of the walking dead, would be avoided. The only problem with this approach is that it required full disclosure: Some would have had to admit that they were bust.

De oplossing die professor William Quirk hier voorstelt, lijkt me inderdaad hout te snijden. Ook sluit zij perfect aan bij wat enkele vrienden die momenteel in Londen en New York voor Goldman Sachs en Merril Lynch werken mij voortdurend zijn blijven voorhouden. De grote investeringsbanken hadden helemaal geen liquiditeitsproblemen en hun balance-sheets stelden helemaal geen noemenswaardige problemen. Daarbij hadden zij enorme buffers opgebouwd om zelfs als alle investeringen zouden mislukken, ze nog in leven konden blijven, maar het vertrouwen tussen de banken was weg en het waren de irreële angsten van elkaars portfolio's die uiteindelijk de crisis veroorzaakten en de overheid deden tussenkomen.

Het bewijs is er. Noch Goldman Sachs noch Merril Lynch hebben de "bail-out" gelden gebruikt, en zodra het vertrouwen teruggekeerd was, hebben ze dat onmiddellijk mét torenhoge interesten aan de Amerikaanse staat teruggestort. Deze ganse operatie had dus niet moeten gebeuren had men in den beginne maar naar William Quirk of Anne Schwartz geluisterd. Daarenboven ben ik er zelf ook nog niet volledig van overtuigd dat de vijf grote banken noodzakelijkerwijze door de overheid voor zo'n "alle kaarten op tafel" bespreking geconvoceerd hadden moeten worden. Alle vijf hadden ze dezelfde problemen en alle vijf kenden ze de oorzaken. Ik geloof dan ook dat zij, zonder Vadertje Staat om de hoek, het vertrouwensprobleem eigenhandig opgelost zouden hebben. Vrijwillig en marktconform. Alleen zal de Staat zo'n experiment nu net nooit laten gebeuren.