Blogosfeer onder spervuur van Europa (Jan School)

Een reactie van Jan School op het stuk "Dutch Blogges? Nee, bedankt!" van de bekende Nederlandse conservatief Joshua Livestro op de website van "De Dagelijkse Standaard". Jan School bekroop de indruk dat de inspanningen van kritische bloggers stilaan hun vruchten begonnen afwerpen, zowel in België als in Nederland. In het verleden heb ik het daar zelf ook al eens gehad in het kader van de gevaarlijke neiging/dreiging van het Europees Parlement om het anoniem bloggen aan banden te leggen (het beruchte voorstel van Marianne Miko). Dat soort voorstellen bewijzen immers de opmars en de maatschappelijke impact en dito meerwaarde van blogs en burgerjournalistiek.

Deze bijdrage van Jan School werd bij IFF ingezonden.

Het is opvallend hoe de houding van de overheid ten aanzien van het internetgebruik is veranderd van aanmoediging naar wantrouwen, door toedoen van tegendraadse opiniërende bloggers. Er wordt in de dagbladpers (in onze nationale traditie inmiddels praktisch een overheidsorgaan) al gerept van een “internetdemocratie”, waarbij deze wordt afgeschilderd als een geheimzinnig verband van niet-participerende, geïndividualiseerde (populistische?) burgers. Het world wide web wordt in wetenschappelijke artikelen ineens geproblematiseerd, de blog-o-sfeer wordt benaderd als een potentieel gevaar voor de traditionele maatschappelijke verhoudingen waaraan blijkbaar tegenwicht moet worden geboden.

Er bestaat echter helemaal geen internetdemocratie, er is althans niemand die zich ooit ten faveure heeft uitgesproken van een dergelijk fenomeen. Het uitreiken van prijzen door organisaties met bijvoorbeeld gemeenten als geldschieters en het oprichten van “staatsblogs” zie ik dan ook als opzichtige pogingen om greep te krijgen op de – de overheid kennelijk ongevallige – heersende publieke opinie op internet.

In Europese bestuurderskringen wordt er al jaren met argusogen gekeken naar de blog-o-sfeer, men heeft zelfs geprobeerd regulering aan te brengen omdat het internet op een gegeven moment werd beschouwd als een broeinest van euroscepsis. Ik vermoed dat de grootste angst in Brussel en Straatsburg bestaat uit de oprichting van onderling gelieerde, interstatelijke opinieblogs die de opvattingen van het grote publiek over controversiële onderwerpen inzichtelijk en meetbaar maken, bijvoorbeeld met online petition boards (met een notariële certificatie).

Als bijvoorbeeld de toekomstige Hoge vertegenwoordiger voor het Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid zijn mandaat overschrijdt door op het wereldtoneel regelmatig een veel te grote broek aan te trekken (hetgeen mijn stellige verwachting is, gezien de precedentloze technocratische tendenzen in Europa), dan vormen dergelijke internetverbanden een belangrijk (zo niet het enig resterende) veiligheidsventiel op het Europese geopolitieke vliegwiel. Europa laat zich, zo hebben wij allen kunnen constateren, immers weinig gelegen liggen aan democratische verankering op nationaal niveau. Het kiesrecht is geen afdoende controle-instrument voor de burger in deze.

Een hypothetisch geval “for argument’s sake”: indien de Hoge Vertegenwoordiger het straks nodig vindt om (namens ons allen) Israël te kapittelen en te dreigen met een handelsboycot terwijl daar (blijkens de petition boards) bij de Europese bevolking nauwelijks steun voor bestaat, dan kan Israël met die informatie zijn voordeel doen en er zijn houding ten opzichte van Europa mede op baseren. Stel dat zich inderdaad internetbewegingen zoals hierboven beschreven ontwikkelen, dan begrijpt u het urgentiegevoel dat er in (Europese) regeringskringen bestaat om de blog-o-sfeer te marginaliseren en er een obscure connotatie aan te verlenen.

----------

In Nederland (en Vlaanderen) voelt de gesubsidieerde dagbladpers zich ernstig bedreigd door vrije bloggers. In het kader daarvan publiceerde Trouw een serie van vier artikelen over het internet. Het is interessant leesvoer, en ook de comments zijn lezenswaardig.

http://www.trouw.nl/opinie/blogjournalisme/deel_1
http://www.trouw.nl/opinie/blogjournalisme/deel_2
http://www.trouw.nl/opinie/blogjournalisme/deel_3
http://www.trouw.nl/opinie/blogjournalisme/deel_4