Wettelijk en werkelijk land (deel 1)

Nu de kiezer opnieuw gesproken heeft en de democratische verhoudingen opnieuw zijn bepaald, is het misschien nuttig even te kijken hoever de machtsverhoudingen in belangrijke overheidsorganen andere dan het parlement daarvan afwijken. Als uitgangspunt nemen we het aantal stemmen van de partijen die zetels hebben behaald behalve de UF die te klein is om mee te tellen (en ook geen echte partij is). Ik neem daarvoor de stemmen voor het Vlaams parlement, het Waals Parlement en het franstalig kiescollege van het Brussels parlement van de officiële webstek van Binnenlandse Zaken (http://verkiezingen2009.belgium.be/nl).

In dalende volgorde levert dat op, samen met het percentage van het totaal van deze stemmen:
CD&V 939.873 = 15,31 %
PS 657.803 + 107.303 = 765106 = 12,46 %
Vlaams Belang 628.564 = 10,24 %
sp.a 627.852= 10,23 %
Open Vld 616.610 = 10,04 %
MR : 469.792 + 121.905 = 591697 = 9,64 %
N-VA 537.040 = 08,75 %
ECOLO : 372.067 + 82.663 = 454730 = 7,40 %
CDH : 323.952 + 60.527 = 384479 = 6,26 %
Lijst Dedecker 313.176 = 05,10 %
GROEN! 278.211 = 04,53 %
(Totaal aantal stemmen van deze partijen samen: 6.137.338)

In kolommen gerangschikt geeft dit, van links naar rechts (ik weet natuurlijk dat deze partijen niet zo eenduidig van links naar rechts te rangschikken zijn, OVLD staat bv. in veel opzichten linkser van CD&V, maar vereenvoudigd kan dit toch gebruikt worden): Groen, Ecolo, PS, SPA, CdH, CD&V, MR, OVLD, N-VA, LDD, VB:










Zoals bekend zijn in België de belangrijkste machtsinstrumenten bezet met mensen die netjes volgens politieke kleur zijn verdeeld. Vroeger noemden we dat verzuiling, maar eigenlijk zou men hier beter het italiaanse woord lottizzazione gebruiken. Ik nodig de lezers uit mij de voorbeelden te geven die zij kennen met de gegevens van de verdeling.

Ik begin alvast met een orgaan dat in zeer vele zaken het laatste woord heeft in België: het Grondwettelijk Hof. Beslissingen van het grondwettelijk Hof kunnen slechts overruled worden door een wijziging van de Grondwet met een tweederde meerderheid en vaak nadat eerst de betreffende bepaling herzienbaar werd verklaard en verkiezingen plaatsvonden. Een bijzonder machtige instelling dus. De rechters worden gekozen door de Senaat en de ambten van rechter zijn manifest politiek verdeeld (U vindt de samenstelling hier: http://grondwettelijkhof.be/nl/voorstelling/voorstelling_inrichting.html). Nu weet ik ook dat goede rechters zich na hun benoeming de les niet laten spellen door de partij namens wie ze verkozen zijn en politieke druk kunnen weerstaan. Maar de verdeling zegt natuurlijk wel iets over de persoonlijke ideologische uitgangspunten vanwaaruit geschillen met een belangrijke politieke weerslag worden beoordeeld. Ik kies dit voorbeeld overigens omdat het een relatief eenvoudig in te vullen voorbeeld is (slechts 12 personen en de politieke verdeling is gekend). En het resultaat ziet er zo uit:










Mocht het Hof democratisch zijn samengesteld in verhouding tot de verkiezingen van 2009 zou het er zo uitzien:










En hier ziet U de scheeftrekking in het voordeel van - in dalende volgorde van voordeel - de PS, MR, OVLD en SPA en in het nadeel - in dalende volgorde van benadeling - van het VB, de N-VA, de CDH, en LDD afgebeeld:










Met andere woorden: de eerste 2 vacatures in het Grondwettelijk Hof zouden democratisch gezien aan Vlaams-nationalisten moeten toekomen.