We are all socialists now! (Vincent De Roeck)

In mei 1939 deed de Amerikaan Henry Morgenthau, de financiënminister onder Franklin Delano Roosevelt, de volgende bekentenis: "We have tried spending money. We are spending more than we have ever spent before and it does not work (...) I say after eight years of this Administration we have just as much unemployment as when we started (...) And an enormous debt to boot." Morgenthau besefte maar al te goed dat de "New Deal" geen zoden aan de dijk zou brengen. Vandaag maken onze leiders exact dezelfde fouten. Wanneer gaan zij dat eens beseffen en bekennen dat zij de economische evolutie enkel maar kunnen ondergaan? Politici die denken de economie te kunnen sturen, zijn ofwel naïeve leugenaars ofwel gevaarlijke gekken.

Mijn studentenleven loopt op haar einde en ook mijn engagementen binnen het LVSV zijn aan het uitdoven. Morgenavond ben ik hoofdredacteur en bestuurslid van LVSV Leuven af, donderdagavond ben ik ook nationaal ondervoorzitter af. Hieronder vinden jullie mijn laatste editoriaal als Blauwdruk-redacteur en LVSV'er. Een kritische - maar toch ook optimistische - zwanenzang.

Dit editoriaal is mijn laatste wapenfeit als hoofdredacteur van dit magazine én ook als lid van het LVSV Leuven. Na juni wachten mij immers andere uitdagingen en zoek ik nieuwe horizonten op. Ik zal het LVSV en de LVSV’ers zeker missen, maar de mij doorheen de jaren eigengemaakte liberale ideeën zal ik steeds blijven koesteren. Het LVSV is nu éénmaal een « blauwe tatoeage op onze ziel » om het met de woorden van oud-premier Guy Verhofstadt te zeggen. Het LVSV wordt door velen dan ook niet voor niets als het « liberale geweten van Vlaanderen » versleten. En laat het nu toch net daarom zijn dat dit een afscheid in droefheid en verslagenheid is.

Toen ik in oktober laatstleden mijn allereerste editoriaal als hoofdredacteur begon met de stelling dat het op liberaal vlak helemaal niet goed ging met de toestand van ons land en de wereld kon ik bij benadering niet vermoeden dat we in amper zeven maanden tijd nog verder zouden kunnen afglijden naar collectivisme en etatisme. Nog nooit in de naoorlogse geschiedenis hebben rechts en links, « liberaal » en conservatief, zo blindelings de verkeerde waandenkbeelden nagejaagd dan tijdens deze economische crisis. De cover van het Amerikaanse blad « Newsweek » enkele maanden geleden sprak in dat opzicht ook boekdelen: « We are all socialists now! »

Op een duizend miljard meer of minder wordt niet gekeken. De drukpersen van de centrale banken draaien overuren om nog meer fiatgeld in de economie te kunnen pompen. De grenzen moeten dicht, de eigen productie moet beschermd worden. Fundamenteel ongezonde bedrijven moeten gered worden op de kap van de belastingbetalers. Incompetente bankiers worden met belastinggeld beloond voor hun fouten, en door en door rotte banken krijgen extra zuurstof als waren het de bedrijven van de toekomst. De apparatsjiks van de EUSSR in Brussel gunnen zichzelf ook geen rust meer. De crisis wordt als voorwendsel aangewend om het privé-initiatief nog meer aan banden te leggen en de « commanding heights » van de economie terug onder staatscontrole te brengen. Zichzelf onmisbaar wanende bureaucraten komen aandraven met nieuwe pakketten regels en restricties. Zelfs het spook van vaste prijszettingen waart terug door Europa. John Maynard Keynes, de grondlegger van de economische crisis van de jaren 1970, wordt opnieuw als genie binnengehaald. De kunstmatige kredietexpansies van Alan Greenspan, de oorzaak van deze crisis, worden in de analyses niet in rekening gebracht. De enige economen die dit alles hebben voorspeld, de Austrians, worden nog meer dan vroeger afgedaan als reactionnaire hobbyisten-fundamentalisten. En geen kat die hier kritiek op heeft. De barricaden blijven onbemand, het forum leeg. Geen liberale boegbeelden die hiertegen ten strijde trekken. Geen Open Vld of LDD die zeggen waar het op staat: het kapitalisme heeft helemaal geen schuld aan deze crisis. Beter besturen is én blijft minder besturen! Het LVSV is de enige die de daad bij het woord voert en consequent de vrijemarkteconomie blijft verdedigen. Moederziel alleen.

De verkiezingen van juni lijken mij ook alweer een maat voor niets. Twee liberale partijen die liever met elkaar staan bakkeleien in plaats van samen een coherent liberaal verhaal te schrijven dat Vlaanderen opnieuw op het pad van de vooruitgang kan zetten. Vooruitgang betekent niet nog meer geld afromen van bedrijven en productieven, of nog meer geld spenderen aan kunst en cultuur, of openbaar vervoer. Vooruitgang betekent economische groei realiseren die échte jobs met zich mee kan brengen, échte welvaart kan genereren in ons land en de burgers écht kan toelaten hun lot in eigen hand te nemen. Macht outsourcen naar de Europese Unie is al evenmin een optie. De inherente inertie van het Europese project zal de situatie immers enkel nog maar verslechteren.

Ronald Reagan stelde op de nominatieconventie van Barry Goldwater in 1964 al de juiste vraag: « Ofwel volgen we het pad van vrijheid en verantwoordelijkheid, ofwel geven we toe dat een kleine in zichzelf gekeerde elite in een verafgelegen hoofdstad beter geplaatst is om onze keuzes te maken en onze levens te leiden dan wijzelf? » Net zoals Dutch geloof ik niet in centralisering en socialisering. Maar net zoals in 1964 is de overwinning voor de vrijheid nog niet voor morgen... Maar toch zullen we ooit zegevieren! Enjoy! En zon op al jullie wegen...

Ik maakte van de gelegenheid ook gebruik om in mijn laatste nummer van Blauwdruk eens kort stil te staan bij mijn kijk op het liberalisme in het algemeen en op het LVSV in het bijzonder.

Het mag misschien als een cliché overkomen, maar het is een feit dat een politieke studentenvereniging als het LVSV staat of valt met zijn ideologische overtuiging. Ook voor mij is dat natuurlijk één van de belangrijkste fundamenten van onze organisatie. Net zoals zovele andere LVSV’ers beschouw ik mezelf als een klassiek-liberaal student en geloof ik dat deze ideologie niet enkel de beste is, maar ook de enige écht noodzakelijke. Alle andere gangbare politieke overtuigingen - het woord “ideologie” zou ons te ver leiden - gaan immers uit van een sterke staat, van strikte regels en van een geloof in de maakbaarheid van de mens. Als liberalen verwerpen wij deze collectivistische gedachte en ijveren wij voor een maatschappelijk model dat gestoeld is op het weerbaar individu en op de drie basiswaarden van het liberalisme, zijnde het individueel recht op zelfbeschikking over zijn eigen lichaam en leven (“life”), het primaat van de individuele keuzevrijheid (“liberty”) en het absolute recht op privaat eigendom zonder hetwelk woorden als vrijheid of zelfbeschikking maar lege dozen zijn (“property”). In navolging van Thomas Jefferson durven sommigen hier zeker ook nog een vierde waarde bij betrekken die alles overstijgt, en dat is de “pursuit of happiness”, het streven naar geluk. Wij zijn er rotsvast van overtuigd dat geluk, ofschoon onmeetbaar, de drijfveer is van elk individu en dat “life”, “liberty” en “property” de drie beste garanties zijn om het individu toe te laten zijn eigen leven vorm te geven, zijn eigen geluk te bewerkstelligen en dromen na te jagen.

De vrije markt is ons credo en het begrip “marktfalen” is dan ook onze grootste vijand. Wij geloven net als Adam Smith dat de onzichtbare hand van de vrijemarktwerking een “zachte” hand is, en dat het liberalisme, zelfs de meest radicale vorm ervan, de meest sociale ideologie is. Wij moeten als liberalen het warm water niet gaan heruitvinden, noch moeten wij ons heil gaan zoeken in dogma’s, taboes of demagogische retoriek. Wij weten dat elke vorm van overheidsinmenging uiteindelijk leidt tot totalitaire dictatuur en dat het individu, hoe arm ook, bekaaider afkomt van een (gematigde) dictatuur dan van een vrijemarkteconomie. En tot deze stelling kan elk individu komen op basis van de rede. Men moet daarvoor geen boeken over knechtschap gelezen hebben van grote namen als Ludwig von Mises of Friedrich von Hayek, ook al bieden hun schrijfsels fundamentele perspectieven voor elke vrije samenleving. Wij geloven zéér hard in de kracht van het individu, en daarom kunnen wij het nooit tolereren dat een overheid, elke overheid, zijn grondwettelijke macht usurpeert om zichzelf te bestendigen op de kap van de individuele burgers, de belastingbetalers.

Wij zijn verheugd dat er binnen de Vlaamse studentenscène nog plaats is voor écht politiek en maatschappelijk debat over de kern van onze samenlevingsproblemen. Het idealisme van het LVSV bewijst dat niet alle jongeren tegenwoordig “waarde-loos” of “verburgerd” zijn. Het LVSV is van oorsprong Vlaamsgezind maar tracht zich tegelijkertijd te profileren als een warme club die de opgeklopte Vlaams-Waalse tegenstrijdigheden kan overstijgen om steeds de kant van het liberalisme, van de vrijheid en van de economische redelijkheid te kiezen, wars van tromgeroffel en oubollig vendelgezwaai. Wij staan voor een open blik naar het zuiden van ons land en voor een sterk internationaal activisme. Wij beseffen dat er nog veel werk is voor het LVSV om zijn idealen uit te dragen en om de liberale beweging terug te loodsen naar haar klassieke wortels, maar wij blijven immer paraat om dat doel te verwezenlijken.

Het LVSV wil in volle openheid alles in zijn werk stellen om het klassiek-liberalisme te verdedigen, en vooral om het een jong gezicht te geven. Met utopisch theoretische ivorentorendiscussies verwerft men geen invloed, maar met een permanente aanwezigheid in de wandelgangen van de macht, zowel academische als politieke, kan men de liberale zaak veel beter dienen. Wij zijn dan ook allemaal trots dat wij via ons engagement binnen het LVSV de liberale zaak kunnen dienen. En om te besluiten, zou ik graag de ondertitel aanhalen van het tijdschrift “The New American” dat als geen ander de essentie weet te capteren van wat wij zijn, waar wij staan en waarvoor wij elke dag opnieuw in de bres springen. That freedom shall not perish! Opdat vrijheid nooit zal verdwijnen.

En ook tal van andere LVSV'ers gebruikten dit Blauwdruk-nummer weerom als drager van hun boodschappen. Jens Moens valt de Europese Unie aan en hun verwoede pogingen om na drugs en tabak nu ook de alcoholconsumptie te gaan stigmatiseren. Johan Van Woensel houdt een vurig pleidooi voor de activering van werklozen via de OCMW's. Philippe Caeymaex doorprikt de illusie alsof de buitenlandse vertegenwoordigingen van deelstaten een meerwaarde zouden hebben. Kevin Wielockx analyseert de Fortis-saga en verwijt de overheid een onteigeningspolitiek gevoerd te hebben. Nick Roskams laat zijn licht schijnen op het Bologna-proces en brengt een liberale kijk op het hoger onderwijs naar voren. Verder vinden jullie nog enkele teksten van mij en enkele anderen, verslagen van activiteiten, foto's, cartoons en citaten in dit lijvig nummer van Blauwdruk. Alle teksten verschijnen deze week ook op de website van het LVSV Leuven, net als de te downloaden PDF. Veel leesplezier!