Rienk 'klokkenluider' Kamer over de crisis

Nederlandse beleggingslegende Rienk Kamer (die al jarenlang waarschuwde voor deze crisis) gaf gisteren een interview aan de televisiezender RTLZ. Het resultaat is een scherpe analyse van de huidige crisis. Het volledige interview is online te bekijken. Zie ook het interview van oktober 2008.

Hieronder een uittreksel:

Kamer:
Wat wel vast te stellen is zijn duidelijke paniekhandelingen ... De laatste beleidsmaatregel, en ik weet niet of mensen zich er wel van bewust zijn hoe dramatisch dat in feite is, is de zogeheten 'quantitative easing'—de kwantitieve verruiming van geld. Dit komt erop neer dat een staat zomaar beweert "wij bezitten zoveel meer geld". Dat is niet zo raar, want dat was al een tijd gaande, maar men doet het nu ook om bijvoorbeeld obligaties te gaan opkopen, en niet alleen staatsobligaties, maar ook bedrijfsobligaties. Ik denk dat we op de rand staan dat ze hier zelfs aandelen mee gaan opkopen.

Interviewer:
Maar dat 'quantitative easing', dat bijdrukken van geld...

Kamer:
Het is niet eens bijdrukken tegenwoordig. Dat denkt men wel, maar...

Interviewer:
Het is gewoon geld verzinnen

Kamer:
's Ochtends, achter de computer, zeggen ze: "jongens wat denken jullie?". En dan tikken ze in hun kasboek: "We bezitten één biljoen meer"—punt uit. En de centrale bank, die is altijd goed voor z'n geld zo te zeggen, want als die zegt "ik koop dit van u, ik zal u betalen", dan heb je een vordering op de centrale bank en daarmee kan je zaken doen, dat is praktisch geld.

Interviewer:
Groot-Brittannië, Japan, de Verenigde Staten, die doen dit inmiddels.

Kamer:
Zimbabwe ook trouwens.

Interviewer:
Daar hebben ze een inflatie van 60 000 procent.

Kamer:
Die hebben ze daardoor gecreëerd. Vandaar dat er een angst is dat dit dus ook inflatie zou kunnen gaan creëren.

Interviewer:
Dit wordt door centrale banken gezien als een van de laatste redmiddelen.

Kamer:
Ja, en daaruit blijkt de paniek. Dit hoort men niet te doen. Men was toch eigenlijk wel geschokt dat zoiets zou gebeuren—dit was eigenlijk niet ge[oor]loofd. Het is ook voor het eerst in de geschiedenis dat dit gebeurt. In vorige crisissen heeft men zoiets nooit gedaan. De arrogantie te hebben te denken dat je iets kunt voorspellen maakt het natuurlijk moeilijk. [Als je zegt] overheden die gaan gewoon vanalles en nog wat doen, zomaar geld uitdenken dat helemaal niet bestaat en daarmee aan interventie doen, goederen opkopen enzovoort. Het is wel duidelijk dat overheden tot nog toe van plan zijn te trachten te redden wat er te redden valt. De vraag is of een systeem niet toch uiteindelijk sterker is als de waarheid, de nuchterheid er weer toe kan doordringen. Anders hebben we alleen maar tijd verloren. Het karakter van de meeste maatregelen is dan ook: we schuiven de problemen vooruit. ... En zo blijf je maar aan het rommelen.

> Bekijk het volledige interview met Rienk Kamer

> Essentiële literatuur over de theorie en geschiedenis van economische depressies: Frank van Duns "Crash en Depressie" (pdf)

> Meer achtergrondteksten over de economische crisis: rothbard.be/crisis