Briljante Mitterand-biografie blijkt van een VB-politicus

Johan Sanctorum

Wanneer schuilnamen terug nodig zijn om censuur te omzeilen

Tot voor kort kende ik alleen ene Charles Gounod, van de smartlapopera’s uit de 19de eeuw zoals “Roméo et Juliette”. Maar Vincent Gounod, schrijver van een spraakmakende en alom geprezen biografie over François Mitterrand, neen, die was me verder onbekend. Ook het feit dat de man “diplomaat is en in Genève werkt”, zoals de achterflap onthult, maakte me niet veel wijzer.

Het boek over Mitterand werd in Vlaanderen en (vooral) in Nederland enthousiast onthaald. Claude Blondeel spaarde in het Klara-programma “Ramblas” de superlatieven niet voor Gounod’s onthullend portret van de Franse ex-president. Het is het verhaal van de jonge François die zich aan maarschalk Pétain verbrandt en zich vervolgens tracht te zuiveren door een links alibi te construeren. Als agitator tegen generaal de Gaulle en via de gerecupereerde revolte van Mei ’68 bracht hij het uiteindelijk tot socialistisch staatshoofd en liet zich omringen met een keur van linkse intellectuelen. Maar J.P. Sartre en François Mauriac (“Mitterand, charlatan”) doorzagen hem al in die tijd, en bestempelden hem als een leugenachtige poseur.
Wat er ook van zij, de turf van ruim zeshonderd pagina’s is een “schitterend verhaal, dat leest als een roman”, aldus Klara-recensent Blondeel. Maar wat blijkt nu? Achter het pseudoniem van Vincent Gounod -allicht een speels homoniem van “who know(s)” - schuilt Koen Dillen, Europees parlementslid voor het Vlaams Belang, en zoon van de stichter van deze niet bepaald door de media gekoesterde partij.
De vraag die nu op de lippen ligt van elke onbevoordeelde waarnemer: zou dit boek evenveel aandacht en positieve commentaar gekregen hebben, als men op voorhand de ware identiteit van de auteur gekend had? De vraag stellen is ze beantwoorden: natuurlijk niet. Geschriften van VB-intellectuelen zijn gedoemd om een stille dood te sterven, met de huisuitgeverij Egmont als tussenstation. Het maakt helemaal niets uit, hoe goed of hoe slecht ze zijn. Geen enkele Vlaamse uitgever wil er zich mee inlaten, wellicht uit vrees om zelf in het cordon terecht te komen.
Het zegt veel over de mentale gesteldheid van het Vlaamse boekwezen (via boek.be gecontroleerd door de groene Stalinist Jos Geysels, een der bedenkers van het “cordon”) en het toont vooral aan hoe diep de mechanismen van censuur en zelfcensuur eigenlijk wel werkzaam zijn in onze zogenaamde democratie. Het verklaart meteen ook waarom Dillen alias Gounod zijn heil moest zoeken bij de tamelijk obscure Hollandse uitgeverij Aspekt (nog wel gespecialiseerd in zeer linkse non-fiction…), die uiteraard wél van wanten wist maar zich niet door enige politieke banvloek gebonden voelde.

Het is eigenlijk een formidabele grap, en vanzelfsprekend zet die sluwe vos van een Koen Dillen de VRT voor een probleem. Moet die lovende Klara-recensie nu gereviseerd worden? Zijn het dan toch niet allemaal zo’n achterlijke imbecielen bij dat Vlaams Belang? Neen dus. De genaamde Koen Dillen blijkt een fijnbesnaarde, francofiele intellectueel te zijn, die ook al een Sarkozy-biografie publiceerde (onder de schuilnaam Maarten van der Roest). Het huis van vertrouwen beschouwt evenwel intellectuelen met een VB-signatuur als paria’s, en heeft zich ook uitgebreid ingegraven in dat discours van political correctness. De veroordeling in april 2004 van het toenmalige Vlaams Blok wegens racisme –hetgeen tot de naamsverandering leidde-, was voor de publieke omroep een geschikt alibi om orde op zaken te stellen, en de beruchte nota “De VRT en de democratische samenleving”nog eens boven te halen en op te frissen. In deze nota van september 2001 staat letterlijk “Er moet dus bijzonder omzichtig worden omgesprongen met het aan het woord laten van vertegenwoordigers van het Vlaams Blok, zeker in rechtstreekse uitzendingen.”
Schriftelijke klachten bij de bevoegde commissie, vanwege de partij, over deze uitzonderingsbehandeling, worden in dezelfde nota omschreven als een “guerilla-techniek”. Sorry jongens, waar zij we mee bezig? Zouden een paar clevere, integere journalisten-met-ballen nu eindelijk eens niet kunnen opstaan en de zittende collega’s overtuigen om met dat Jacobijnse geneuzel te stoppen? Wanneer steekt de Vlaamse Vereniging van Journalisten, waar ik jaarlijks mijn lidgeld aan betaal in ruil voor een onbenullig ledenblad, eens zijn nek uit? Wanneer krijgt de verzamelde Vlaamse culturele/academische elite, van de locale cultschrijver Verhulst tot de eeuwige en onvermijdelijke professor Vermeersch, het eens over de lippen dat dit soort anathema’s, gepaard gaande met sociale uitsluiting, mensen haast schrik doet krijgen om een deviante mening te hebben?

Het is een veeg teken aan de wand dat in onze "democratie" pseudoniemen terug opduiken, niet als spielerei maar als bittere noodzaak. Het betekent dat we (terug) in een feitelijke staat van censuur zijn beland. Het wijst erop dat de mediatieke, socioculturele en sociale uitzaaiing van het “cordon sanitaire”, oorspronkelijk een partijpolitieke entente met een strategisch oogmerk, een verarming betekent voor het culturele klimaat in Vlaanderen. Mijn linkse vrienden zullen het me wel weer kwalijk nemen, maar ik weiger een cultuur, een politiek systeem, of een zogenaamde rechtsstaat au serieux te nemen, die één bepaalde partij én haar kiezers diaboliseert, met het anti-racisme als alibi. Want laten we wel wezen: de échte ontstaansreden van het “cordon” ligt in een Belgicistische paniekreactie, zoals ex-Standaard redacteur Manu Ruys ooit stelde:
“Is het zo vermetel te veronderstellen dat het Vlaams Blok ook en vooral wordt vermaledijd, geboycot en in een schutskring geneutraliseerd, omdat het onvoorwaardelijk en ondubbelzinnig opkomt voor een onafhankelijk Vlaanderen en bijna 800.000 kiezers achter zich kon verenigen?” (De Tijd, 26/4/2004)

Ik geloof dus wél in polariteit en conflict, zonder dat we elkaar de hersenpan hoeven in te slaan. Ik wil het VB op de tribunes, zonder voor een VB-er te moeten doorgaan. Ik vind het ongezond dat schrijvers zich moeten camoufleren om mediagewijs aan bod te komen. Laat duizend bloemen bloeien en ideëen botsen, dat is de essentie van democratie. Van zodra men mensen uitsluit van het debat, omwille van hun achtergrond, hun naam, hun maatschappelijk etiket, is men eigenlijk met cultureel racisme bezig, een zwart wit-denken dat finaal tot een bewustzijnsvernauwing leidt. De media dragen hier een verpletterende verantwoordelijkheid.
Ondertussen suggereert Koen Dillen een boeiende, postmoderne strategie om dat domme cordon met zijn verborgen politieke agenda’s te omzeilen: een even dubbelzinnig spel van persoonsverwisselingen, schuilnamen, quiproquo’s. De maatschappij van de censuur zal een dolle maskerade voortbrengen, waarin niet alleen ministers er ghostwriters op nahouden, maar waarin ook de als politiek-incorrect bestempelde intellectueel verstoppertje speelt met de media.
Voor mij niet gelaten, dat kan nog amusant worden, zeker als de maskers af en toe vallen zoals nu is gebeurd. Of de recensenten en de verzamelde redacties van de kwaliteitspers daar gelukkig mee zullen zijn, dat is nog wat anders.
Misschien dus toch maar beter eens proberen om elkaar terug recht in de ogen te kijken en ons terug de geest van de eigenzinnige vrijdenker Voltaire eigen te maken, in plaats van deze van de tiran Robbespierre?
Sindsdien zwijgt de VRT tot vandaag in alle talen en op alle netten over deze zaak van de schrijver-met-de-foute-familienaam. Het splitten van K-3 is blijkbaar interessanter nieuws. Het zal dus nog niet voor morgen zijn. Vrees ik.

Johan Sanctorum
.http://www.visionair-belgie.be/