Gevolgen na het smogbedrog?

In onderstaand artikel maakt Jean-Marie Dedecker duidelijk dat het smogalarm geen enkele bijdrage aan de volksgezondheid levert (wat feitelijk door de bevoegde ambtenaren reeds werd toegegeven).

Komen er nu sancties voor de ambtenaren? Politieke gevolgen voor hun opdrachtgever, de bevoegde Vlaamse minister van Leefmilieu, Hilde Crevits? Het invoeren van een dergelijke pest-maatregel door de Vlaamse overheid zou toch niet zonder gevolgen mogen blijven.

Smogbedrog op Belgische snelwegen

Jean-Marie Dedecker noemt de snelheidsbeperkingen bij smog wetenschappelijke onzin. Jean-Marie Dedecker is voorzitter van LDD.

Vier dagen op rij is het smogalarm in ons land van kracht gebleven. Een pestmaatregel, volgens Jean-Marie Dedecker: 'Verrechtvaardig wetenschappelijke onzin niet met sensibilisering.'

Bij een concentratie van 70 microgram per kubieke meter mogen de auto's op de autosnelwegen niet sneller rijden dan 90 kilometer per uur. Bedoeling is de luchtkwaliteit te verbeteren. In opdracht van de Intergewestelijke Cel voor Leefmilieu (Ircel) en de Vlaamse Milieu Maatschappij (VMM) wordt er dan alarm geblazen en de vergiftiging van onze bevolking aangekondigd.

Volgens Frans Fierens van Ircel zou er een Europese studie bestaan waarin te lezen staat dat het aantal vroegtijdige overlijdens in ons land in 2000 meer dan tienduizend bedroeg. Bij nader onderzoek hebben dergelijke uitspraken het waarheidsgehalte van de discipline kaartleggen van Madame Soleil. Zowel Mie Van de Kerckhove van de VMM als Frans Fierens van Ircel staven hun onheilstijdingen op basis van Nederlandse rapporten en onderzoeken (DM 15/3/07). Ze hebben de klok horen luiden maar weten niet waar de klepel hangt. In Nederland werd er inderdaad diepgaand onderzoek verricht naar 'Wintersmog en verkeersmaatregelen, effecten op luchtkwaliteit en gezondheid' in opdracht van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het resultaat daarvan leverde een lijvig rapport op (RIVM rapport 650010012) en lag aan de basis van de Nederlandse wettelijke Smogregeling van 2001.

Het rapport zou verplichte lectuur moeten zijn voor onze verkeersministers en beleidsmakers. Het maakte brandhout van de alarmgrens van 70 microgram per kubieke meter voor fijn stof. De huidige Nederlandse minister van Milieu Cramer verklaarde vorig jaar: "De eerste EU-dochterrichtlijn geeft geen alarmdrempel voor fijn stof (PM10), omdat een dergelijke drempel niet past bij de gezondheidseffecten die fijnstofconcentraties kunnen veroorzaken. Om toch te komen tot een zo uniform mogelijke systematiek in geval van smog, is ervoor gekozen om de overgang tussen matige smog en ernstige smog voor fijn stof bij een daggemiddelde van 200 microgram per kubieke meter te leggen. Deze waarde is echter geen alarmdrempel en ook niet zo bedoeld. Deze waarde geeft uitsluitend een indicatie van de ernst van de situatie. Een waarde bij het bereiken waarvan direct maatregelen moeten worden genomen om nadelige gezondheidseffecten tegen te gaan, is voor fijn stof niet te geven."

Een alarmdrempel van 70 microgram per kubieke meter is een Belgenmop. Of zijn wij drie keer ongezonder en kwetsbaarder dan de Nederlanders? Wie zich verschuilt achter Europa moet het APHEA (short term effects of Air Pollution on Health) er maar op naslaan. Het is evident dat hogere fijnstofconcentraties schadelijker zijn voor de gezondheid dan lagere, maar die concentraties haal je omlaag met structurele maatregelen en niet door auto's op de snelwegen 30 kilometer per uur trager te laten rijden. De grootste vervuilers op de weg zijn zelfs nog de vrachtwagens en de bussen, maar die mogen lekker doortuffen.

Om te weten wat het effect is van een milieumaatregel in verband met fijn stof is het belangrijk te weten wie de grootste vervuiler is. Volgens Frans Fierens van Ircel komt 85 procent van de fijnstofvervuiling uit het buitenland en zijn de grootste vervuilers industrie, landbouw en verwarming en toch viseert hij het verkeer. Het Nederlandse Centraal Bureau voor Statistiek berekende dat de uitstoot van fijn stof tussen 1990 en 2006 gedaald is met 43 procent. Wintersmog komt steeds minder voor omdat de overgewaaide lucht uit Oost-Europa steeds schoner wordt.

Het RIVM-rapport is heel precies over het aandeel van de uitstoot door het verkeer: "De jaargemiddelde wegverkeersbijdrage aan de urbane Nederlandse PM10-concentraties bedraagt bijvoorbeeld ongeveer 20 procent. De directe bijdrage van de lokale verkeersemissies tijdens een extreme episode aan PM10 is daarentegen marginaal, in de orde van 1 tot 10 procent." Een extreme dag betekent een fijnstofconcentratie van 220 microgram/m3 in de regio en 230 in de straat. Dit daggemiddelde komt eens in de tien jaar voor.

"Het volledig stilleggen van alle wegverkeer in een stad tijdens een extreme dag eens in de tien jaar zal, voor de stad als geheel, leiden tot een marginaal effect op de SO2- en PM10-concentraties en tot een geringe vermindering van de BS- en NO2-concentraties. Uitgaande van de juistheid van alle vooronderstellingen wordt geschat dat een marginaal gedeelte van de ernstige acute gezondheidseffecten tijdens een extreme dag eens in de tien jaar, op het conto van de directe lokale verkeersemissies geschreven kan worden. Ongeveer één procent van de totale dagelijkse sterfte en de ziekenhuisopnamen voor respiratoire en cardiovasculaire aandoeningen in Nederland tijdens (of na) zo'n extreme dag, zou door lokale verkeersbeperkende maatregelen te beïnvloeden zijn." Let wel, het gaat om driemaal meer PM10 (220 microgram/m3) dan de in België geldende norm van 70 microgram en om één keer om de tien jaar. Het gaat ook om marginale resultaten bij het volledig stilleggen van alle verkeer. De vermindering van 120 naar 90 kilometer per uur op de autosnelwegen bij een PM10 van 70 microgram/m3 om het gezondheidsrisico in te perken is zo verwaarloosbaar dat het wetenschappelijke onzin is. Het dient wel om het boetegeld uit de portemonnee van de automobilist te kloppen.

Ook bij zomersmog geldt dezelfde conclusie. Lees er de aanwijzingen van de VROM op na. Het Nederlandse ministerie van Milieu is heel duidelijk: "Fabrieken tijdelijk stilleggen of bijvoorbeeld een rijverbod voor vrachtauto's tijdens perioden van ernstige smog heeft geen zin. Sterker nog, het leidt er zelfs toe dat in de Randstad de hoeveelheid ozon in de lucht toeneemt. Ozon is de belangrijkste component van zomersmog. Dat komt omdat in dat deel van het land veel stikstofmonoxide wordt uitgestoten en daardoor wordt veel ozon afgebroken. Minder uitstoot van stikstofoxiden betekent dus minder afbraak van ozon bij hoge concentraties ozon. Als de uitstoot van stikstofoxiden en vluchtige koolwaterstoffen tijdens smogperioden volledig wordt stilgelegd, zou de ozonconcentratie slechts een beetje afnemen."

Stop dus dit zelfbedrog en verrechtvaardig wetenschappelijke onzin niet met sensibilisering. Sensibilisering onder het motto "baat het niet, het schaadt ook niet" leidt op termijn tot wantrouwen en ongeloof en werkt contraproductief. Op de rangorde van pestmaatregelen staat het smogalarm met stip genoteerd. Het bezoedelt meer de geesten van onze beleidsmakers dan de luchtwegen van de burgers. Van leven ga je dood, gelukkig maar. Laat ons er dan van genieten en verlos ons van valse onheilsprofeten.

De Morgen, 3 januari 2009