31 december 2008

Collusie als vak- en moedertaal (vpmc)

We kijken om het jaar te besluiten even in De Morgen, want bij De Standaard dachten ze mijn jaar met lijstjes-en-plaatjes te mogen afronden.Massa’s lijstjes kreeg je daar de hele week, en vandaag bovenop door de redactie uitgekozen nog honderd plaatjes: twee dingen die vroeger enkel in vrouwenbladen stonden en die je bij de coiffeur wel eens zag.
Ik stopte dat onnozele katern vanmorgen op de trein onmiddellijk in het kleine vuilnisbakje dat de NMBS speciaal voor dit doel onder elk venstertabletje in haar rijtuigen monteert.
De rest van de krant gooide ik later weg, na lectuur van een verlaat kerststuk van Mia Doornaert over de Goede Wil op Aarde. Volgens vaststelling van de baronesse bestaan er Franstaligen, fatsoenlijke en ontwikkelde mensen vaak, die onwillig zijn om in Vlaanderen Nederlands te spreken. Dat moet een fictief stuk geweest zijn.
Daarna heb ik nog even overwogen om de zoveelste aflevering van Paul Goossens zijn kerst-essay over Europa te lezen (hij bedoelt de EU), maar zijn erbarmelijke clichétaaltje, zijn lullig Nederlands, zijn copy&paste-gedachtjes werden mij snel te machtig.

De Morgen dan. Daar had Björn Soenens (van het VRT-journaal) een ingezonden stuk. Een journalistiek stuk veronderstelde ik redelijkerwijs, maar dat was het niet. Het was zo te zien geschreven door iemand die opleidingscursussen voor Gentils Organisateurs van zomerkampen geeft. Björn Soenens had helemaal die repetitieve en exhortatieve stijl van zulke lesgevers getroffen. Zo vroeg hij om “blije politici met groot talent en wilde plannen”.
Vóór iemand hier in de lach schiet: het valt niet te ontkennen dat uit zo'n zinnetje positieve energie straalt.
En Björn heeft nog enkele raadgevingen voor politici.

Politiek is wellicht het mooiste vak ter wereld. Samen met de journalistiek, die dat vak mag beschrijven en becommentariëren.

Björn bedoelt wellicht enkel te zeggen dat journalistiek een mooi vak is, dat hij mag doen. Toch moet een journalist voorzichtig zijn met wendingen als “samen met de journalistiek”, zo gevaarlijk dicht bij een andere zin, want dat kan verwarrend werken. Mensen zijn vaak geneigd om het slechtste te denken, en zo ben ik geneigd om een journalist helemaal anders te willen zien. Als een luis in de pels.

Laat de media hun werk doen. Kom naar buiten en laat u door volk en journalisten testen. Beantwoord alle mogelijke vragen.

U ziet lezer, dat ik met mijn term exhortatief niks overdreven heb. Björn laat hier uitschijnen dat de politiek journalisten zou beletten om hun werk te doen. Hoe selfgratifying deze gedachte ook is, ze staat ver van de waarheid. Niet dat Björn helemaal geen punt heeft: kwaliteitsjournalisten doen inderdaad hun werk niet, maar dat is wel hun eigen keuze, hun redactionele lijn, hun “samen met”.

Weg met de antipolitiek, weg met de foertstemmen.

Hoezo Björn, weg met foertstemmen? Wil je meteen het kiesstelsel herzien? Besef je die consequentie goed? Weg met de feiten is enkel een goede journalistieke gewoonte – daarom ook dat het publiek foert zegt tegen de kwaliteitspers, en toenemend naar blogs gaat. Maar even later zegt Björn iets verstandigs:

Schaf onduidelijke wetten af.
Een enkel voorbeeldje had hier goudwaarde gehad. Jammer. Ik vermoed dat hij wetten wil afschaffen die onduidelijke, rechtsonzekere, dus ondemocratische consequenties meebrengen, zoals misschien de Antiracismewet? Wij blijven in het ongewisse.

Denk na over de groeiende versnippering. Te veel partijtjes. Slecht voor de helderheid van de boodschap. Maak grote blokken, van traditionele gezinspartijen tot sociaaldemocratische olijfboomcoalities. Zorg dat er een duidelijke keuze is. En binnen die grote blokken: e pluribus unum. Eenheid in verscheidenheid. Grote blokken en duidelijke scores bij verkiezingen zullen het regeren een stuk makkelijker maken en de kiezer minder bedriegen met coalities die hij of zij niet heeft gewild. Het zal de debatten scherper maken en de antipolitiek wellicht een halt toeroepen.

Ik zeg niets over die onleesbare gehakt-stro-stijl, die ongetwijfeld uit een schrijfcursus komt, en makkelijk voor misverstanden kan zorgen aangezien grammatica dan goeddeels afwezig mag blijven, maar alweer: een journalist die het regeren een stuk makkelijker wil maken! mijn got! Waar is Karl Kraus, die luis?

Misschien gaat dit je wat ver Björn, maar zou de antipolitiek niet in de politiek zelf zitten, veeleer dan bij het kiesvee? Mensen als een De Gucht, met zijn aandelen en zijn halfzachte uitleg daaromtrent, mensen als Dewael, die niet het begrip verantwoordelijkheid kennen, mensen als Verhofstadt of Lizin die de samensmelting der machten als normaal beschouwen, allemaal zonder daarbij ooit erg lastig te zijn gevallen door uw kwaliteitsconfraters, of nog mensen als de jonge Eyskens, Nothomb om even terug te gaan, of nu weer mensen als Leterme die hun expliciete beloften breken, en wie vergeet ik niet allemaal?
Wat bedoel jij met antipolitiek brave man? Als dat begrip in filosofische zin al bestaanbaar zou zijn, maar ik wil niet te moeilijk doen, is het gemaakt door politici, en door hun journalistieke lakeien, niét door de kiezers. Dat laatste zou een democratische tegenspraak vormen, begrijp je?

En Björn, denk ook eens na voor je schrijft, want nu maak je het gortig: eerst wil je een Olijfboomcoalitie, met andere woorden een lekkere hutsepot, en in dezelfde zucht wil je duidelijkheid én grote blokken, weliswaar binnen een beperkt spectrum, gaande van gezinspartijen tot sociaaldemocratie. Dat is verontrustend voor een democraat zoals ik.
De radicale tegenstelling tussen laatstgenoemde twee begrippen moet je dringend eens uitleggen, allereerst aan jezelf trouwens, want met wat je daar schrijft lijk je kort en goed een Eénpartijstaat na te streven.

Extra ecclesiam nulla salus est, om ook eens Latijn te spreken.
.
.

Labels: , , ,

7 Comments:

At 1/1/09 03:50, Anonymous Anoniem said...

@ Marc Vf

Dit is echt allemaal 'entertaining', en dat is wat u beoogt. Voor mij speciaal, waren dat: de coiffeur, de baronesse, en het lullig Nerlands van Paul Goossens (dat niettemin beter is dan het mijne). En ook sommige commentaar op citaten van Bjorn Soenens vond ik goed gezien van uwentwege. Twee hoogtepunten, althans voor mij, waren uw paragraafjes over (a) de antipolitiek en (b) uw sarcastische vraag naar een concreet voorbeeldje van een "onduidelijke wet".

Maar, ook al is het allemaal zeer entertaining, ik kan toch niet goed de kern van uw boodschap begrijpen. Zou er wel een boodschap zijn? Ik kan zelfs de titel van het hele stuk niet goed begrijpen. Het zal waarschijnlijk wel aan mezelf liggen. Ik spreek alleszins slechter Latijn dan u.

Niettemin wil ik twee punten maken, ook al weet ik dat u niet van nummeringen houdt. Maar, gewone mensen hebben dat nodig voor de duidelijkheid.

1) Er is geen tegenstelling tussen de afkeer (althans dat beweert hij) van Soenens tegen "onduidelijke wetten" en zijn voorkeur voor "grote blokken" in de politiek. Onduidelijke wetten zijn steeds 'slecht', ongeacht de organisatie van het politieke bestel.

2) Democratie kan maar echt iets betekenen als het concreet 'leeft'. Het heeft niets te maken met mooie woorden op papier. Dus, men kan dat enkel beoordelen op basis van specifieke criteria die men kan observeren of 'meten' in de realiteit. Voor mij zijn dat (a) het effectief respecteren (door de overheid) van het politieke vrijemeningsuitingsrecht van alle burgers (ongeacht hun meningen) en (b) regelmatige machtsalternatie (en machts-verdeeldheid) op basis van 'vrije' verkiezingen. Ik denk dat de geschiedenis - en zeker de 'Europese' geschiedenis - aantoont dat het bestaan of behoud van "grote blokken" in de politiek eerder een hindernis is om tot een "Eenpartijstaat" te kunnen vervallen, dan dat partijpolitieke versnippering dat zou zijn. Het is precies de chaos van partijenversnippering die soms de machtsalternaties heeft belet en die tot het fenomeen van de 'noodzakelijke sterke leider' (en zijn ene partij) heeft geleid. Dit is natuurlijk een controversiele opinie, en geen ontegensprekelijk feit. Maar, het is wel een duidelijke opinie.

 
At 1/1/09 19:26, Blogger Marc Vanfraechem said...

Wat daar ook van zij Marc Huybrechts, of grote partijen nu gunstig of juist ongunstig zijn in democratisch opzicht: blijft toch dat als een journalist een olijfboomcoalitie voorstelt, en in dezelfde zin ook homogene blokken... dan kan ik dat niet anders begrijpen dan als een non-analyse. Of hoogstens als de goedbedoelde analyse van iemand die de betekenis van woorden als kartel, coalitie, kiesvereniging &c. nog onvoldoende doorgrond heeft ...en dus als vakman moeilijk ernstig te nemen valt maar, toegegeven, eventueel wel als moniteur in een zomerkamp.

 
At 2/1/09 04:03, Blogger A. Griffon said...

Björn, die waarschijnlijk vroeger bij de chiro was , besloot op een goede dag dat hij journalist wou worden. Aangezien de lat laag ligt en tegenwoordig, iedereen die lang genoeg probeert en blijft zitten, ook een diploma krijgt, kan hij nu het op één na mooiste beroep uitoefenen.
Na de pampers en het applaus van mama en papa voor zijn diploma, kreeg hij van u nu een journalistieke poepeklets. Eindelijk zegt iemand eens wat voor een waardeloos jounalist hij is, al hadden de school en zijn baas dat beter al gedaan. Jammer dat na de financiële crisis er voor Björn geen baantje meer is in het archief van een of andere verzekeringsmaatschappij.

 
At 3/1/09 01:00, Blogger Marc Vanfraechem said...

@Marc Huybrechts: ik vergat nog die onduidelijke titel van mijn stukje.
Ik bedoel daarmee dat zo goed als alle journalisten zodanig met de Macht verweven zijn, dat zij zich van geen kwaad bewust nog zijn. Het is hun moedertaal.
En ik heb natuurlijk wél een boodschap, dat weet u heel goed: alleen wil ik nooit een stukje schrijven met énkel een boodschap. Als ik het niet enigszins entertaining kan vertellen (en soms lukt dat al beter dan anders) ...zeg ik liever niets, want ik geloof dat wie zijn gehoor kan doen (glim)lachen het pleit altijd wint, en dat wie dat niet kan na vijf minuten vergeten is.

 
At 3/1/09 01:05, Anonymous Anoniem said...

@ Marc Vf

Bedankt voor de verduidelijking. Nu snap ik het. Ben altijd een 'trage' geweest, maar ook een hardnekkige.

 
At 3/1/09 01:15, Blogger Marc Vanfraechem said...

Hardnekkig? You tell me!
maar over die trage, troost je: Thomas van Aquino was ook een trage.

 
At 3/1/09 01:52, Blogger Marc Vanfraechem said...

En ik zal nu even melig worden, maar Huybrechts, jouw Nederlands is zéker beter dan dat van Paul Goossens, en even had ik er nog over gedacht om al zijn grammaticale, stilistische en andere fouten, en eventueel ook de afgeschreven en halfbegrepen gedachten uit zijn eindeloos Kerst-essay eens op een rij te zetten.
Maar zoiets grappig maken ging niet, of tenminste ik was er te lui voor.
Wat ik je (ik spreek nu al in de jij-vorm) wil aanbevelen is de lectuur van Karel van het Reve zijn Verzameld Werk, dat pas is beginnen verschijnen. De eerste twee delen zijn er nu.
Zijn teksten, gelijk over welk onderwerp, zijn een volmaakte Stijlcursus Nederlands, die ik beter aan Goossens zou aanbevelen, als ik niet wist dat het bij die man boter aan de galg is.

 

Een reactie posten

<< Home

<<Oudere berichten     Nieuwere berichten>>