Oh ye of little faith! (Vincent De Roeck)

Mijn editoriaal voor het oktobernummer van "Blauwdruk".

Hallo lezers. Het land verkeert in crisis. Noord en zuid staan met getrokken messen tegenover elkaar. Populistische argumenten domineren het politieke debat. De begroting hangt met lappen aan elkaar. De feitelijke tekorten stapelen zich op. De vergrijzing komt alsmaar dichterbij en het Zilverfonds blijft leeg. Internationaal zakt het land verder weg in alle parameters. De “sans papiers” bezetten de Brusselse kerken en universiteitsgebouwen. En als kers op de taart maakt de heersende economische toestand elk normaal beleid onmogelijk, ook al blijft "krachtdadig bestuur" de mantra van Letermes schepencollege. Kortom: het is weer oktober in België.

Gelukkig is deze “Blauwdruk” er nog om jullie te berichten over het reilen en zeilen binnen de liberale beweging en om de klinkklare nonsens in het huidige politieke bedrijf aan te kaarten. Een taak die in een vrij land normaal door de onafhankelijke pers op zich genomen wordt, maar niet in België, waar het monsterverbond van academici, politici, vakbonden, werkgeversverenigingen en de traditionele media het échte diepe maatschappelijke debat al jarenlang onmogelijk gemaakt heeft. In deze editie bieden de scherpste pennen en de meest kritische geesten van het LVSV u een waaier aan thema’s als tegengif voor de sociaal-democratische consensuscultuur en feitelijke gedachtepolitie in dit land.

Xavier Meulders brengt u enkele filosofische tractaten. Jens Moens analyseert de milieuproblematiek en zoekt oplossingen voor het milieuvraagstuk. Koen Deconinck zoekt naar verbanden tussen het liberalisme en het anarchisme. Philippe Caeymaex en Joris Vanlessen geven hun kijk op de communautaire problemen. Denis Van den Weghe kaart de hypocrisie aan rond de arrestatie van wapenhandelaar Victor Bout en noemt hem met recht en rede een “politiek gevangene”. Norman Barry bespreekt “The Law” van Frédéric Bastiat en Matthias Storme onderwijst ons over de kern van het recht op vrije meningsuiting. Christophe Charpentier brengt een impressie van zijn studies in Hongkong. Ikzelf laat mijn licht schijnen over de economie en trek andermaal van leer tegen de Europese Unie als opkomende superstaat. En tenslotte vinden jullie in dit nummer ook nog teksten terug van enkele ereleden van het LVSV, zoals Herman De Croo, Kristof Willekens, Patricia Ceysens en Johan Van Woensel. Ook andere ereleden zijn bij deze nogmaals uitgenodigd om eigen tribunes voor de volgende nummers in te sturen.

De “Blauwdruk” die nu voorligt, is niet enkel de eerste van dit werkingsjaar, maar ook de eerste met mij als hoofdredacteur. Aan de lay-out werd niet meteen geraakt, maar binnen vindt u voortaan ook boekrecensies, interviews, cartoons en citaten. Mocht u nog bemerkingen hebben, dan hoor ik die graag van u. Veel leesplezier gewenst. En keep on rocking in the free world!

***

Het gaat trouwens ook niet meteen goed met de vrijheid en het liberalisme in ons vaderland. De vliegtuigtaks die Open Vld en CD&V in de begroting hebben ingeschreven, is op leest van de DDR geschreven. Het bemoeilijken en duurder maken van reizen is nu immers net wat totalitaire dictaturen doorgaans doen. Een taks is nog niet meteen een muur, maar toch. Het geeft wel de richting van het denken aan. Idem voor het unisono positieve onthaal van Paul Krugman als Nobelprijswinnaar economie. Krugman is een neo-Keynesiaan die vindt dat de overheid zomaar moet ingrijpen om "infant industry" te beschermen en de geografische spreiding van bedrijven via centrale planning op zich moet nemen.

Maar uiteindelijk is het de aanpak van de bankcrisis die mij het meeste zorgen baart. Deze crisis is het gevolg van monetair wanbeleid en overheidsfalen, en helemaal geen gevolg van de vrije markt. De steun van Open Vld en LDD aan de bail-outs en de staatsgaranties is liberalen onwaardig. Met partijen als deze als vrienden heeft de vrije markt eigenlijk niet eens vijanden nodig.

***

Nochtans bood afgelopen week ook een aantal momenten die mijn "cynisch optimisme" deden overhellen naar een iets positiever toekomstbeeld. Op maandagavond had ik het genoegen om voor het Liberaal Vlaams Studentenverbond in Leuven een lezing te mogen geven over de Oostenrijkse School en hun kijk op "business cycles" met natuurlijk de huidige bankcrisis en kredietcrunch als specifieke "case study". Het was wonderbaarlijk om na afloop van deze presentatie amper negatieve reacties te zien. Nochtans was het een open discussieavond en zaten er tal van niet-LVSV'ers in de zaal. Dat ze mijn uiteenzetting misschien gewoon niet begrepen hebben, kan hier natuurlijk ook een reden voor zijn, maar de vragen achteraf lieten dat niet uitschijnen. Eén van de aanwezigen gaf wel kritiek op mijn lezing omdat ik "te weinig de nadruk gelegd zou hebben op monetair wanbeleid en kredietexpansies." Ik kon op dit stokpaardje van mij tijdens de discussie natuurlijk nog meer hameren, en dat deed ik dan ook, tot groot jolijt van de vraagsteller.

Verder was ik dinsdag- en woensdagnamiddag in het Europees Parlement te gast op twee denktankevenementen van het "Brussels Network", respectievelijk een conférence over "tax competition" tussen de EU-lidstaten en de maandelijkse "Wednesday Meeting", waarbij vrijemarktdenkers en -activisten uit zowat alle lobbygroepen en onderzoeksinstellingen gedurende enkele uren met een schare Europarlementsleden van gedachten kunnen wisselen en elkaar kunnen briefen over vanalles en nog wat. Het was deze week de allereerste keer dat ik hiervoor uitgenodigd was en ik heb er van genoten. Ik kijk alvast uit naar de volgende woensdagmeetings de volgende maanden, en ook voor de "International Leaders Summit" van de "Heritage Foundation" en het "Adriatic Institute" in november heb ik nu (eindelijk) een uitnodiging op zak, allemaal met dank aan Tory-Europarlementslid Syed Kamall, één van de peters van de "Mises Youth Club". De conferentie over fiscale concurrentie versus harmonisering werd mede georganiseerd door het "Ludwig von Mises Institute Europe" dat sprekers van de Europese Commissie, van de "Taxpayers' Association of Europe" en van het "European Policy Forum" wist aan te trekken. Het was frappant hoe zeker de Europese Commissie van haar stuk was over de naderende fiscale harmoniseringen, en het was bemoedigend dat zowel de TAE als het EPF de argumentatie van de Europese Commissie resoluut verworpen. De toekomst zal uitwijzen wie aan het langste eind zal trekken.

En tenslotte woonde ik woensdagavond nog een lezing bij van Tom G. Palmer, de vice-president van het Amerikaanse "Cato Institute", in een auditorium van de Universiteit Antwerpen. Palmer is een oude bekende van mij en het was dan ook een leuk weerzien. En ook al was zijn lezing over "social order, law and the state" bij mij eerder een déjà-vu, toch waren de andere aanwezigen geboeid en enthousiast. En dat is met weinig conventionele ideeën als het onderscheid tussen "wetten" en "recht", het primaat van de "spontaneous order" op een gecontroleerde orde, en het verwerpen van de "state" als noodzakelijk intermedium, niet meteen vanzelfsprekend. Nadien nam ik van hem trouwens ook nog een interview af voor "Blauwdruk" dat ik één van de volgende dagen ook hier op deze weblog zal publiceren. Hadden wij maar meer mensen als Tom Palmer in ons eigen land!

***

Download hier mijn presentatie over business cycles en de bankcrisis.

(De presentatie was gebaseerd op het werk van de professoren Paul Cwik en Roger Garrison van Auburn University. Een soortgelijke interessante presentatie van deze laatste kan je hier terugvinden.)