The Last Knight of Liberalism (Vincent De Roeck)

Mises-biograaf Jörg Guido Hülsmann heeft met dit boek andermaal een pareltje afgeleverd. En ook al bedraagt het een slordige 1,200 pagina’s en kon de lay-out waarschijnlijk wel wat moderner of aantrekkelijker, ook andere uitgaven van het Amerikaanse “Ludwig von Mises Institute” lijden trouwens aan dit kwaaltje, toch wist ik dit lijvige boek zeker te appreciëren. Hülsmann heeft naar verluidt de halve wereld rondgereisd om in het leven van Ludwig von Mises te kunnen graven. En niet enkel zijn boeken zouden als basis voor deze biografie gediend hebben, maar ook zijn persoonlijke correspondentie en zijn ruwe schrijfsels. Het resultaat mag er zeker zijn, niet minstens omdat Hülsmann naast het leven en werk van Ludwig von Mises ook stilstaat bij zijn achtergronden, zijn beweegredenen en zijn rechtstreekse impact op de economie. Mises groeide op in een omgeving waar iedereen “interventionistisch en socialistisch” was en bekende zelf dat hij tijdens zijn universiteitsjaren als “een volwaardige etatist” gold. Pas later zou hij zich bekeren tot het libertarisme na het lezen van “Principles of Economics”, het magnum opus van Carl Menger, de grondlegger van de Oostenrijkse School. Dit boek “maakte van hem een econoom” in 1903, aldus Ludwig von Mises in zijn eigenste woorden.

Na de Eerste Wereldoorlog besliste Ludwig von Mises om zijn leven volledig aan de economie te gaan wijden. In 1918 vervoegde hij de Oostenrijkse Kamer van Koophandel en werd hij economisch adviseur van de Oostenrijkse regering. Later zou hij ook nog economie gaan doceren aan de universiteit van Wenen alvorens een eigen private onderwijs- en onderzoeksinstelling in het leven te roepen: het “Austrian Institute for Business Cycle Research”. Zijn eerste verwezenlijking als econoom was het stoppen van de inflatoire spiraal in Oostenrijk in het jaar 1922. Op basis van zijn adviezen vermeed Oostenrijk zo de desastreuze inflatiegolf die Duitsland even later op haar grondvesten zou doen daveren en het pad effende voor de opkomst van het nationaal-socialisme.

Via zijn instituut trachtte Ludwig von Mises met wisselend succes het economisch denken van de mensen te veranderen. De vrije markt was zijn credo en de overheid zijn grootste vijand, en zijn gans leven stond ook effectief in het teken van de verspreiding van die boodschap. De eizona oneindige reeks artikelen, boeken, kritieken, essays en academische publicaties die uit Mises’ pen ontsproten zijn, en dan ook nog eens over een velerlei aan uiteenlopende onderwerpen, gaande van liberalisme en socialisme over crises en monetair beleid tot zelfs nationalisme en socialisme, staven zijn gebetenheid om het maatschappelijke debat te beïnvloeden. En godzijdank dat hij dat toen getracht - en deels gerealiseerd - heeft.

Uiteindelijk waren het voor mij de uitgebreide citaten en minder bekende beschouwingen van Ludwig von Mises zelf die deze biografie het nodige extra cachet gaven en Jörg Guido Hülsmann als Mises-biograaf boven anderen zoals Israel Kirzner uittilden. Hülsmann doet een meesterlijke job in het weergeven van de graduele evolutie van Mises’ denkpatronen en diens steeds fijnere argumentatiemethoden. Maar dit boek portretteert Ludwig von Mises bovenal als de mens die hij was: de man van principes. In zijn zoektocht naar de Waarheid tegen dogma’s en gangbare ideeën in, trapte hij op de tenen en tegen de schenen van velen, maar dat deerde hem niet. Hij ontpopte zich tot de profeet van de vrije markt en de overheidsloze samenleving zoals we hem vandaag kennen, de krachtdadige verdediger van vredelievende co-existentie, spontane orde en individuele vrijheid.

Het boek van Jörg Guido Hülsmann is een heuse aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in de persoon Ludwig von Mises en dieper op zijn leven wil ingaan. Personen op zoek naar algemene informatie over of een eerste kennismaking met één van de grootste economen van de vorige eeuw kunnen misschien beter dit boek aan zich voorbij laten gaan en andere werken eerst doorworstelen. Ludwig von Mises voor gevorderden dus, met nadruk op zijn persoonlijkheid, zijn fascinerend leven, zijn economisch inzicht en zijn visie op de samenleving. Mises, de laatste échte ridder van het libertarisme.


Deze boekbespreking verscheen ook in het magazine "Blauwdruk".

Meer over deze Mises-biograaf op www.guidohulsmann.com.
Meer teksten van Vincent De Roeck op www.libertarian.be.