Open Vld maakt het land kapot (Hoegin)

Het is eens iets ander: een partijvoorzitter die de andere partijen onverantwoord gedrag verwijt. Zelden was het echter zo duidelijk dat de pot de ketel verwijt dat hij zwart ziet, want de klacht dat de houding van «sommigen» onverantwoord is, is nog het meest van al op de top van de Open Vld zelf van toepassing. De manier waarop die top deze week nog maar eens een politiek spelletje speelde om de CD&V nog eens te kunnen jennen is daar trouwens een goed zeer voorbeeld van.

Eerst was er Vlaams minister Dirk van Mechelen –inderdaad, van de Open Vld– die liet vaststellen dat hij zich niet meer gebonden voelt door de belofte van de Vlaamse Regering om 400 miljoen euro opzij te zetten om de federale begroting in evenwicht te houding nu het duidelijk wordt dat er dit jaar geen grote staatshervorming meer zal komen. Karl-Heinz Lambertz, één van de drie «bemiddelaars» die een «interinstitutionele dialoog» op gang willen trekken, roept dat toch al enkele weken van de daken. Minister Dirk van Mechelen doet dan ook niet meer dan zowel Karl-Heinz Lambertz als Kris Peeters op hun woord te nemen, waardoor hij als Minister van Begroting de kans ziet Sinterklaas te mogen spelen. En dat op minder dan een jaar voor de volgende verkiezingen – hij zou gek zijn dat niet te doen.

Minister-president Kris Peeters had na de uitlatingen van Dirk van Mechelen natuurlijk weinig andere keus dan de vaststelling van de laatste te bevestigen. Ook voor hem komen er over minder dan een jaar verkiezingen aan, en bovendien zou een terugfluiting van Dirk van Mechelen niet bepaald in goede aarde gevallen zijn bij het Vlaamsgezinde gedeelte van de CD&V-achterban, om over de N-VA nog maar te zwijgen. Dus liet ook Kris Peeters in de media verstaan dat die 400 miljoen euro ook wat hem betroffen niet meer geblokkeerd zaten. Met als voorspelbaar gevolg een zware communautarisering van de volgende begrotingscontrole, want de facto werd de federale begroting deze week door Dirk van Mechelen en Kris Peeters grondig gekelderd.

Zo voorspelbaar als de reactie van Kris Peeters was, zo voorspelbaar was het ook dat na de Vlaamse kaart van Dirk van Mechelen er een Belgische kaart van iemand anders uit de Open Vld-top moest volgen. En die kwam er deze morgen dan ook, in het interview van Bart Somers in De Morgen. Waarbij Bart Somers er overigens niet bepaald een probleem van maakte om in zijn redeneringen hier en daar wel heel kort door de bocht te gaan. Hij vraagt immers de «anderen» (Wie? Dirk van Mechelen soms die communauteir stokebrand speelt?) zich vooral te concentreren op de economische problemen, in het bijzonder de welvaart, de koopkracht en de armoede. Laat het nu echter zo zijn dat aan Vlaamse zijde iedereen het er al meer dan een jaar over eens is dat een staatshervorming een conditio sine qua non is om die problemen überhaupt te kunnen aanpakken – met uitzondering van Groen! natuurlijk, maar het zou anders de eerste keer geweest zijn dat die partij in een sociaal-economisch dossier de plank eens niet volledig mis zou slaan.

Laat er echter geen twijfel over bestaan: had de CD&V de Vlaams kaart van Dirk van Mechelen niet opgevolgd, dan had Bart Somers deze morgen ongetwijfeld een heel ander verhaal laten noteren, en zou hij er zeker niet vies van geweest zijn om aan zijn verhaal meteen ook één of andere deadline te koppelen. Het zou trouwens niet de eerste keer geweest zijn. Waarom hij dat doet is ook niet moeilijk om te raden: de spanning zowel binnen het Vlaams Kartel tussen N-VA en CD&V als intern in de CD&V zelf zoveel mogelijk opdrijven, zeker in het vooruitzicht van de partijcongressen van 21 en 27 september. Dat hij daarmee het land communautair of sociaal-economisch om zeep zou helpen is daarbij nog wel het minste van zijn zorgen, inclusief of het daarbij over Vlaanderen of België zou gaan.

Het merkwaardigste aan de zaak is eigenlijk nog dat de Open Vld met deze tactiek weg kan blijven komen. Het is de Open Vld niet die in de media slechte punten uitgedeeld krijgt omdat zij nu al meer dan een jaar flink meehelpt om de boel zoveel mogelijk te verlammen. Indien de partij het afgelopen jaar loyaal en consequent de Vlaamse kaart zou getrokken hebben, zou de regering-Leterme I nooit van start hebben kunnen gaan. Had de partij even loyaal en consequent de Belgische kaart getrokken, zou van een regering-Leterme I waarschijnlijk zelfs nooit sprake geweest zijn. Het is echter precies de januskopperij van de Open Vld die er mee voor zorgt dat het Vlaams Kartel met zichzelf blijft worstelen. Men kan nog redeneren dat de Open Vld uiteindelijk niet meer doet dan haar eigen partijbelangen te verdedigen, maar wanneer de voorzitter vervolgens op zo'n groteske manier zijn handen in onschuld probeert te wassen zonder dat er in de media daarover nog maar zoveel als een kleine opmerking verschijnt, is toch iets te gortig naar mijn smaak.