De vrije markt aan het werk (Vincent De Roeck)

We schrijven zaterdagochtend 2 augustus 2008, op de Avenue of the Americas in New York City. Wanneer ik het Hiltonhotel daar verlaat om een vijftal blokken verder de metro te nemen aan het Rockefeller Center worden de hemelsluizen opengezet en begint het te stortregenen. Luifels en afdaken zijn een zeldzame luxe in Midtown, maar bankgebouwen bieden gelukkig wel enig soelaas. Het duurt echter maar enkele minuten alvorens de eerste straatventers al komen aandraven met gigantische voorraden aan zwarte paraplu’s. Niet meteen de mooiste, maar kom, ze kunnen tenminste dienen. 10 USD is de vaste verkoopprijs en de paraplu’s verkopen als goede broodjes. Ook ikzelf schaf er mij één aan en zet mijn weg langs 6th Avenue verder naar de Rockefeller Center-metrohalte.

Onderweg wordt een vriend van mij, die mee onder mijn paraplu kon schuilen, nog verscheidene malen aangeklampt door parapluverkopers die als duivels uit doosjes overal de kop opsteken, en naarmate de metrohalte dichterbij komt, blijkt ook de verkoopprijs van de paraplu’s al drastisch gedaald te zijn. Uiteindelijk koopt die vriend van mij vlak aan de metrohalte voor amper 4 USD nog een paraplu. Wanneer wij een vijftiental minuten later de Subway alweer verlaten ter hoogte van Lafayette Street en Broadway, in hartje SoHo, is het weer helemaal opgeklaard en hebben we opnieuw helderblauwe luchten. De parapluventers zijn uit het straatbeeld verdwenen en enkel aan één van de vaste hotdogkraampjes is een eenzaam setje paraplu’s nog de stille getuige van de eerdere rush. Kostprijs: 2 USD per stuk, 5 USD voor drie!

Nadat we ’s middags rendez-vous gegeven hadden met enkele oude bekenden van ons die momenteel in Downtown stage lopen bij de filmproductiehuizen daar, ons ervan vergewist hadden dat de eerdere parapluventers-ervaring kennelijk de normale gang van zaken is in de “Big Apple”, en onze laatste uren in New York doorgebracht hadden in één van de trendy-eethuisjes in Greenwich Village en kuierend langs de rommelwinkeltjes van Canal Street, beseften we dat we die ochtend niets anders dan de vrije markt aan het werk gezien hadden. “In een New Yorkse minuut kan alles veranderen”, is inderdaad een populair gezegde in de Verenigde Staten, maar het is eigenlijk ook wel de werkelijkheid, en enkel de vrije markt is dynamisch genoeg om die voortdurende veranderingen het hoofd te kunnen blijven bieden.

Het was dan ook een koude douche om ’s anderendaags in het NMBS-station op de luchthaven van Zaventem te moeten vaststellen dat kredietkaarten niet aanvaard werden, buitenlandse valuta niet omgewisseld konden worden, de betaalkaartsystemen buiten dienst waren en er in de wijde omtrek van dat station geen enkele ATM-machine beschikbaar was. Een beter verschil tussen de dienstverlening van ongereglementeerde straatventers en die van gesyndiceerde loketbedienden van een overheidsbedrijf kon ik mij niet inbeelden! En dan blijven vele politici en opiniemakers in Europa verbaasd wanneer het oude overgereguleerde en overbelaste continent door het latente gebrek aan economische zuurstof alweer te kampen heeft met een “bear market” terwijl op Wall Street en elders in de Verenigde Staten nog steeds de stier heer en meester is.


Meer over "bear" en bull" markten op www.market-trends.com.
Meer teksten van Vincent De Roeck op www.libertarian.be.