VN-rechtbanken zijn een bedreiging voor de democratie (Vincent De Roeck)

Stel u voor dat het met iemand anders gebeurd zou zijn. Er zou een tsunami van protest over het Westen rollen. Het ganse bestel zou op zijn grondvesten daveren. Een man werd gearresteerd en opgesloten op basis van een niet-gespecifieerde aanklacht. Een man werd overgeleverd aan de willekeur van een dubieuze rechtbank die maar over een twijfelachtig gezag en dito bevoegdheid beschikt. Een man bracht vijf jaar van zijn leven door in eenzame opsluiting. Wanneer hij aan de rechtbank toestemming vraagt om een hartspecialist te mogen bezoeken, willigt de rechtbank deze vraag niet in. Twee weken later sterft de man in de gevangenis aan een hartkwaal. En de man is nog niet eens door de rechtbank schuldig bevonden. Hij is dus dood, hoewel nog steeds onschuldig.

Stel u voor dat deze man bijvoorbeeld een terreurgevangene in Guantanamo Bay geweest zou zijn. Overal in de wereld zouden er betogingen en protestmarsen georganiseerd worden. Er zouden overal parlementaire vragen gesteld worden. Regeringen zouden aan het wankelen gebracht worden. Hysterische lezersbrieven en opiniestukken zouden de media overspoelen. De Morgen zou wekenlang over niets anders meer berichten dan over deze schanddaad. Maar omdat het hier niet ging om een Guantanamo-gevangene, maar om Slobodan Milosevic was er geen haan die ernaar kraaide. Milosevic werd begraven, zonder tranen, zonder hysterie, zonder eer en zonder lof.

Misschien allemaal inderdaad wel terecht vanuit een puur menselijk oogpunt, maar tegelijkertijd zo bedweterig, zelfingenomen, bescheten en oneerlijk. Zoals de befaamde ogen-openende auteur John Laughland openbaart in zijn laatste boek, is het "Internationaal Strafhof voor Joegoslavië" in Den Haag een "walgelijke travestie". Ik zou het een inquisitiehof willen noemen, ware het niet dat kangoeroe-rechtbanken en inquisitiehoven ten minste snel en goedkoop zijn. Het Joegoslaviëtribunaal werkt zéér traag, zéér ontspannend, zéér gerelaxed en zéér comfortabel. Dat mag ook wel met een jaarlijks werkingsbudget van bijna 200 miljoen euro.

Voorstanders van deze groeiende internationale justitie stellen dat de soevereiniteit van de onafhankelijke staten geen excuus kan zijn om tirannen en massamoordenaars immuun te maken voor strafrechterlijke vervolging. Het probleem met deze redenering is echter dat hun oplossing nog véél erger is dan het probleem zelf. Ja, inderdaad. Er zijn in de wereld nog steeds authoritaire regimes, tenminste als we die definiëren als landen waar de leiders geen verantwoording verschuldigd zijn aan hun burgers? Ja, inderdaad. Er zijn nog steeds wantoestanden in de wereld. Ja, inderdaad. Massamoordenaars glippen nog steeds maar al te vaak door de mazen van het net. Maar internationale rechtbanken kunnen - door hun eigenste natuur - nooit geïmplementeerd worden in het democratische proces, en dat maakt van dit soort tribunalen échte vaudevilles, en van eventuele veroordelingen échte Pyrusoverwinningen.

Begrijp me niet verkeerd. Ik ontken zeker niet dat Slobodan Milosevic waarschijnlijk zeer veel bloed aan zijn handen heeft, maar dat is in mijn liberale ogen geen reden om zijn rechten in te perken, en om hem de menselijke behandeling te ontzeggen waarop alle mensen in de wereld aanspraak moeten kunnen maken volgens het handvest van net die organisatie die Milosevic alles ontzegd heeft. De VN blijft één grote irreële grap, en het Joegoslaviëtribunaal bewijst dat nogmaals. Hoe kunnen de Verenigde Naties overal in de wereld landen berispen wegens vermeende schendingen van de mensenrechten als het zelf beschuldigden laat creperen in zijn eigen cellen?”

Tot zover een artikel van mij uit de oude doos over het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag en de recente berechting/lynching van Slobodan Milosovic. Gisteren kon de VN met de arrestatie van Radovan Karadzic een nieuw hoofdstuk beginnen schrijven over haar eigen superieure én onfeilbare justitiesystemen. Laat me niet lachen!

Misschien stellen sommigen onder jullie vragen bij deze blogpost van mij, en kunnen jullie niet vatten waarom ik de verdediging van Milosevic op mij genomen heb, maar dan gaan jullie voorbij aan de werkelijke reden van dit schrijven. Ik ontken immers niet dat Milosevic, of Karadzic, of Mladic, of welke -ic dan ook, gigantisch veel bloed aan zijn handen heeft, maar in mijn ogen valt de beschavingsgraad van een land te meten aan hoe het met zijn misdadigers omgaat.

Milosevic had niet door vreemde bureaucraten berecht moeten worden, maar door zijn eigen burgers. Net zoals Karadzic vandaag. Hij werkte als doctor onder de ogen van jan en alleman in Belgrado. Iedereen wist waar Karadzic was, maar toch duurde het pas tot vandaag, enkele weken na de nieuw gevormde pro-Europese regeringscoalitie, voordat de Servische autoriteiten hem oppakten.

De échte reden voor zijn arrestatie is niet zozeer ingegeven door een eigen authentiek gevoel van rechtvaardigheid, maar door plat politiek opportunisme. Nu de toetreding van Servië tot de Europese Unie voor de deur staat, kan de nieuwe Eurofiele regering van Servië het niet meer maken om massamoordenaars als Karadzic vrij te laten rondlopen. Het behagen van Brussel is de énige achterliggende reden om Karadzic te vangen, en dat is naar mijn bescheiden mening een totale travestie van al waarvoor het Westen pretendeert te staan.

Opnieuw zeg ik jullie: Karadzic had in Servië zelf berecht moeten worden door Servische rechters, en niet in Den Haag door een schare internationale bureaucraten. Als Servië geacht wordt een democratische rechtsstaat te zijn, en Servië wordt zo geacht want anders maken ze geen kans op EU-toetreding, dan hadden ze gerust zelf de eigen massaslachters kunnen berechten.

De Verenigde Naties hebben de nationale soevereiniteit inzake justitie van alle landen drastisch aan banden gelegd. En ik ben het daar niet met eens. Lokale gevoeligheden zijn in mijn ogen even belangrijk als hoogdravende internationale teksten, en net daarom kan ik het tribunaal in Den Haag en al haar uitspraken, hoe feitelijk juist ze ook mogen zijn, niet aanvaarden. De VN is opgestart als een praatbarak en moet ook als dusdanig geconserveerd worden.

De arrestatie van Karadzic en zijn uitlevering aan het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag gebeurt trouwens in dezelfde week als die andere VN-kangaroerechtbank in Den Haag, het "Internationaal Strafhof", haar allereerste proces begon tegen de Soedanese dictator Omar Al-Bashir. Bashir is zeker geen heilige, en hij verdient inderdaad een zware sanctie voor schuldig verzuim tijdens de Darfoergenocide, of zelfs voor het actief aanzetten daartoe, maar opnieuw is dat geen taak voor de VN, maar voor de getroffen burgers.

In vele opzichten was het Saddamproces in Irak véél aanvaardbaarder voor mij dan de VN-quango's in Nederland. Welk door Bashir aangericht leed hebben Schotse of Braziliaanse rechters en aanklagers doorstaan dat zij Bashir mogen berechten? En welk Pools of Keniaans dorp werd uitgemoord door Karadzic? Of welke Indische of Nieuw-Zeelandse provincie werd door Milosevic etnisch gezuiverd?

Als Obama president wordt, hoop ik van harte dat hij aan tenminste één kerneigenschap van de Amerikaanse vrijheidstraditie niet zal raken: het primaat van de nationale rechtsorde op al wat internationaal opgelegd wordt. Westerse landen zijn vrije en democratische rechtsstaten. Wij hebben van de corrupte en machtsgeile VN-bende dan ook niets te leren.

Tenslotte zou ik hier ook nog even een recent opiniestuk van Daniel Hannan op zijn weblog willen overnemen over de start van het VN-proces tegen de Soedanese leider Omar Al-Bashir met de alleszeggende titel “UN courts are a threat to democracy!”:

A fearful blow has been struck against national sovereignty. The International Criminal Court has launched a prosecution against a head of state - a state, moreover, that has not signed the ICC treaty. International human rights apparatchiks are enjoying the warm glow of self-righteousness; but they have just made the world a darker and more dangerous place. Don't get me wrong: the man they have arraigned, Omar al-Bashir, is an unutterable swine. Having seized power in a military putsch, he has maintained himself in office by displacing and terrorising millions of his citizens. Some 300,000 Sudanese are estimated to have been killed in his civil wars and, while the government does not bear sole responsibility for each of those deaths, it must be reckoned the worst offender.

How, then, could I possibly object to bringing such a monster to trial? If the defunct Sudanese legal system can't deal with him, shouldn't someone else? Well, maybe: but this will mean conquering Sudan. Bashir is the head of state, the supreme repository and exemplar of Sudanese sovereignty. Indicting him amounts to a declaration of war. Now there may well be an argument for military intervention in Sudan. Quite apart from having presided over the genocidal purges in Darfur, Bashir has given the rest of the world ample cross-border provocation. He turned his country into a base for terrorists of every stripe: the Ugandan child-kidnappers of the Lord's Resistance Army, Carlos the Jackal, even Osama bin Laden. I'm not a big fan of invading other countries but, if we're going to pick on one, Sudan is a pretty good candidate.

Except that the international community is emphatically not proposing an invasion. The prosecution is a narcissistic act, intended to make liberal internationalists feel superior and to bolster the ICC's damaged reputation (its first case, against a Congolese militia leader, has just collapsed) rather than to ameliorate the lot of the Sudanese. Declaring war without meaning to wage it - which is what the indictment means - will simply deter the ghastly Khartoum regime from reaching any kind of accommodation with its opponents. Rather like an insistence on unconditional surrender, the prosecution will serve chiefly to make the autocrats more determined.

That's the problem with these international law codes. By definition, the only countries on which they have any effect are democracies: tyrants simply ignore them. For the sake of being rude about Bashir - without any practical consequences - the ICC will substantively and genuinely diminish the sovereignty of free nations. And if, in some weird parallel universe, Bashir were somehow brought to trial, the trial would be a travesty. We know this, because all political trials are travesties.

By coincidence, I am in the middle of a stupendous book: "A History of Political Trials" from Charles I to Saddam Hussein by John Laughland. The cases he charts are all, more or less, appalling: they involved retroactive jurisdiction, specially convened tribunals and an utter disregard for what ought to be the basis of the rule of law, namely the principle that laws should apply indiscriminately. Due process was subordinated to a pre-ordained result, and all context was removed to ensure a guilty verdict. As Laughland puts it, "one often has the same disturbing impression that one would have of a description of one man beating another unconscious which omitted to mention that the acts occurred during a boxing match".

Of all the cases that Laughland examines - Louis XVI, Pétain, Quisling, Honecker, Milošević and many more - not one ended in an acquittal. The sentence had been decided before legal proceedings began. This is not to say that the defendants weren't guilty. Some of the leaders Laughland describes were every bit as awful as Bashir. But while they may have got what they deserved morally, they didn't get what they deserved legally. Bad men - perhaps bad men especially - none the less deserve justice. When they don't get it, it is the rest of us who are diminished.

Of vandaag nog over het aankomende VN-proces tegen Radovan Karadzic: "The Radovan Karadzic Trial Will Be A Travesty".

Now the travesty begins. The loathsome Radovan Karadžić will be vacu-suctioned off to The Hague to face a court that violates every norm of jurisprudence. A court that admits hearsay evidence, that changes its own rules of procedure as it goes along, that repeatedly contradicts itself. A court, indeed, set up specifically to target certain individuals, in breach of the oldest of all legal precepts, namely that the law should apply indiscriminately to everyone.

All these flaws and more were on display during the Milošević trial. As Anthony Daniels wrote: "The International Criminal Tribunal for the Former Yugoslavia in The Hague was little more than a kangaroo court, though without the very real advantages of that kind of legal establishment, namely speed and economy." The court worked its leisurely way through a budget of around $200 million, and had still not reached its point before both the judge and the defendant were dead.

(...)

David Miliband said yesterday that the hand-over of Karadžić would ease Belgrade's relations with the West, and that the arrest established Serbia's democratic credentials. Precisely the opposite is true. Serbia's democratic credentials will be established when a man like Karadžić can get justice there. Putting him on trial in Belgrade might force some of the more bone-headed Serbian irrreconcilables to confront what was done in their name. Whisking him off to The Hague serves no one's interests - except, of course, the handsomely remunerated and growing corpus of international human rights lawyers.