Richting geven aan een Staatshervorming: een persoonlijke visie

Regelmatig kan men lezen dat mensen, politici allerhande willen weten waar de Staatshervorming ooit zal eindigen. Vele woorden worden vuilgemaakt aan de huidige Staatshervorming maar er is geen duidelijkheid en we zien nergens daden. Misschien is het eens tijd om 'mijn duit in het zakje te doen'.

Hoeksteen voor een democratische rechtstaat is de natiestaat, daarvoor moet men beschikken over één natie. Algemeen definieert men een natie als een gezamenlijke politieke en culturele gemeenschap. In het Belgische construct deed men vanaf 1830 tevergeefs pogingen om een Belgische Natiestaat te vormen op basis van de Brabantse geschiedenis met dan een Franstalige swing in het geheel. De Belgische Staats sinds 1914 een falende natiestaat. Ik meen dat dit een gevolg is van de Eerste Wereldoorlog toen de Belgische Staat quasi verslagen werd en zich moest verschansen achter de Ijzer (IJzer). Een Belgische Koning die oproept ter herinnering aan de Guldensporenslag, een slag tegen de Fransen, om de Belgische Staat te verdedigen tegen de Duitse invaller lijkt dan ergens wel een teken aan de wand te vormen. De afbrokkeling van het Belgische natiestaatconstruct versnelt sindsdien en heeft zijn impact op het Belgische Staatsbestel. Van een unitaire Staat naar een 'federale' Staat bestaande uit gemeenschappen en gewesten.

De realiteit op het terrein is dat er in België zich 2 natieprotostaten bevinden. Er is één 'Vlaamse' politieke en culturele gemeenschap met enkele collaborerende tentakels die nog steeds lippendienst bewijzen aan de monarchie & Belgitude. Er is één 'Franstalige' politieke en culturele gemeenschap die zich projecteert als zijnde Belgisch en die zich vastklampt aan die 'goede oude tijd' met de motto 'pour les flamands la même chose' die als een balk in hun oog steekt. Minder doorzichtig is het Duitstalige gebied, zij vormen een aparte gemeenschap maar vormen zij een eigen culturele en politiek (samenvallende) gemeenschap of zijn ze geïntegreerd in de Franstalige? Eigenaardig dat die Duitstaligen altijd verdwijnen in de achtergrond.

Staatshervorming, we wachten er al 10 jaar op, ligt op vele mensen hun lippen voor sommigen met een zoete smaak voor anderen met een bittere smaak. Gezien de voorgeschiedenis zijn er praktisch maar 3 evoluties mogelijk, een vierde is een terugkeer naar de Belgische Natiestaat die niet langer bestaat...de Franstalige natte droom. De drie anderen lijken mij meer realistischer: hervormde federale Staat, confederale Staat, Onafhankelijkheid Vlaanderen.

Onafhankelijkheid voor Vlaanderen lijkt niet meteen in het vooruitzicht, eerst moet men het probleem Brussel oplossen. Dat zal de allerlaatste stap zijn als er hiervoor een meerderheid te vinden is in Vlaanderen. Voordat men rustig die stap kan zetten moet men enkele hervormingen doorvoeren.

De confederatie is een tussenstap op de weg naar onafhankelijkheid nadat men de federatie achter zich heeft gelaten. Hiervoor is goedkeuring van de Franstaligen nodig en zij lijken nog niet de maturiteit te hebben om hiervoor te kiezen, wellicht zullen ze er nooit voor opteren want hun primair doelwit is die Vlaamse onafhankelijkheid tegen te houden.

Een hervormde Federale Staat lijkt mogelijk maar stuit op Franstalige tegenstand. Hoewel ze een hervorming wel zullen slikken zolang de 'Vlaamse onafhankelijkheid' niet te dichtbij komt. De afgelopen escalatie met de regeringsvorming en BHV zorgt ervoor dat ze zich uiterst krampachtig opstellen...Belgischer dan de Koning.

Hieronder volgt mijn persoonlijke visie op die Staatshervorming, 'mijn gedacht', cru en blijvend rudimentair.

Hoe moet die hervormde Federale Staat dan uitzien?

In plaats van een topdown federale Staat moet men overschakelen naar een bottom-up federale staat waar het zwaartepunt van de macht bij de deelstaten ligt. Hiervoor moet men ten eerste deelstaten vormen, dat hebben we eigenlijk niet tenzij je verkeerdelijk het allegaartje gemeenschappen en gewesten daarvoor aanziet.

Een territoriale herindeling is nodig

Alleen ligt deze nogal moeilijk met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dat geen natie noch 'natiedeelstaat' kan vormen. Maximaal kan men 3 deelstaten hebben in het Belgische framework: 'Vlaamse' - Nederlandstalige deelstaat, 'Waalse' -Franstalige deelstaat, 'Duitse' Duitstalige deelstaat. Gemeenschap en Gewest vallen -in hoofdzaak- territoriaal samen. De administratie in die deelstaten is ééntalig, uitzonderingen mogelijk voor de Duitstalige deelstaat en het gebied BHV. Verkiezingen en partijen in de deelstaten zullen ook de taal van de administratie moeten hanteren, geen uitzondering mogelijk.

De ontbinding van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is een zeer gevoelige materie. Historisch behoort het tot de 'Vlaamse' deelstaat maar sinds de twintigste eeuw heeft de verfransing mede versterkt door immigratie het gebied herschapen tot een Franstalige enclave met een eigen 'territorialiteit' waarover de Franstalige politieke wereld staat te popelen om te annexeren en uit te breiden met de 'eenzijdige splitsing BHV' als excuus. Enige aanvaardbare oplossing is de ontbinding van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wiens gebieden en bestuurlijke verantwoordelijkheid zal vallen onder de bevoegdheid van de Vlaamse deelstaat (zie rol subnationaliteit en herinrichting electoraal systeem).

Subnationaliteit

Gezien dat men immigratie hanteert als politiek wapen,gezien dat immigratie de verhoudingen tussen Nederlandstaligen en Franstaligen op demografisch vlak verstoort (veelal in het politiek voordeel van de Franstaligen) , gezien dat de huidige naturalisatiewetgeving een klucht is heeft men geen andere keuze dan de subnationaliteit in te voeren mede ter ondersteuning van de deelstaten. Federaal zal men algemene naturalisatierichtlijnen opstellen om de 'Belgische nationaliteit te bekomen' en zal men er bepaalde specificaties bijvoegen naargelang men in een bepaalde deelstaat gaat wonen. Weigert een deelstaat de naturalisatie dan moet men zich vestigen in een andere deelstaat aan wiens specificaties men wel voldoet.

De rol van subnationaliteit bij de ontbinding van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is specifiek nodig voor de instelling van een taalfaciliteitenregime. De thans 'Huidige Franstalige inwoners' krijgen hun administratie in het Frans opgestelt, de daarop volgend geboren generaties zullen een aangepast schoolregime krijgen om ze te integreren in de Vlaamse gemeenschap zodanig dat taalfaciliteiten op termijn kunnen worden afgeschaft. Migranten en nieuwe inwoners die het Frans machtig zijn of zich beter kunnen uiten in de taal van Mollière krijgen taalfaciliteiten aangeboden beperkt in tijd laat ons zeggen voor een termijn van 5 jaar (uitdovend in 40 jaar) en dit uitsluitend in het gebied van het huidige Brusselse Hoofdstedelijk Gewest en de taalfaciliteitengemeentes. Alle taalfaciliteitengemeentes worden op termijn afgeschaft.

Herinrichten van het electorale systeem.

Voor de Federale verkiezingen zou men de kiesarrondissementen kunnen plaatsen op het niveau van de deelstaat en zal enkel dienen voor het verkiezen van volksvertegenwoordigers in de kamer. Het gevolg hiervan is dat alle 'Vlaamse' federale politici in heel 'Vlaanderen' zich moeten verantwoorden in plaats van hun beperkt kiesarrondissement. Houders van de Franstalige subnationaliteit zullen bij federale verkiezingen in Vlaanderen uitsluitend kunnen stemmen voor politici die opkomen in de Franstalige deelstaat. Houders van de Vlaamse subnationaliteit zullen in Wallonië uitsluitend kunnen federaal kunnen stemmen voor Vlaamse politici. Zo zou het systeem moeten werken. Ja, dit betekent dat een Franstalige die in Oostende woont zal kunnen stemmen voor een Franstalige politicus/politica, alleen kan die politicus/a enkel opkomen in de Franstalige deelstaat...aanvaardbaar compromis (lees eerst nog de rest).

Voor de deelstaatverkiezingen zal men de kiesarrondissementen opdelen op basis van de provincies. In Vlaanderen betekent dit: West Vlaanderen, Oost Vlaanderen, Antwerpen, Limburg en Vlaams Brabant. Om te kunnen stemmen voor de deelstaatregering moet men beschikken over de subnationaliteit van de deelstaat. De parlementaire kamers van de deelstaten zullen gezamenlijk de Federale Senaat vormen. Electoraal systeem is bevoegdheid van de deelstaat. Directe democratie kan men dan op deelstatelijk niveau zeker invoeren, misschien zelfs op federaal niveau.

Wat dan met de Franstalige inwoners van BHV? Zij zullen de afweging moeten maken tussen de Franstalige subnationaliteit en taalfaciliteiten of de Nederlandstalige subnationaliteit (en geen taalfaciliteiten of Korte termijn faciliteiten). Kiezen ze voor de Franstalige subnationaliteit dan kunnen ze kiezen voor een Franstalige volksvertegenwoordiger die hen dan maar moet vertegenwoordigen. Kiezen ze voor de Nederlandstalige subnationaliteit dan kunnen ze ook hun vertegenwoordiger op deelstatelijk niveau kiezen die officieel in het Nederlands zal moeten vertegenwoordigen. Voldoende Kosher.

Op gemeentelijk vlak: Lokale inwoners, kiezen lokale politici. Bevoegdheid van de deelstaat. Afschaffing Vreemdelingenstemrecht? Daarover zou men moeten stemmen in de parlementen van de deelstaten.

Herinrichten van de Federale bevoegdheden.

Zoals ik reeds schreef moet men de federale Staat van een topdown omvormen tot een bottom-up federale Staat inzake bevoegdheden. Eigenlijk moet men 35GW in de praktijk brengen.

Ik zou het volgende voorstellen: Alle Socio-economische aangelegenheden (ook belastingen, financiën) moeten een bevoegdheid worden van de deelstaten met uitzondering van de Sociale Zekerheid. De Noord-Zuid transfers mogen blijven op basis van enkele voorwaardes: transparantie, efficiëntie van SZ en de mogelijkheid deze transfers af te schrijven van de Vlaamse overheidsschuld en/of in te ruilen voor federale collecties of grond. Justitie, Civiele veiligheidsdiensten, Defensie,e.a... blijven federale bevoegdheden maar met coöperatie van de deelstaten (staatssecretarissen op fed.). Wat er verder federaal blijft moeten de politici maar onderling uitvechten.

De Grondwet zal een secessieclausule moeten omvatten.

Het federale parlement zal een rechstreeks verkozen kamer hebben die de federale regering en beleid moet controleren. De Federale Senaat zal bestaat uit de kamers van de deelstatelijke parlementen, hun taak zal zicht richten op controle van het federale beleid vanuit het oogpunt van de deelstaten.

De bovenstaande hervorming moet ons toestaan om in twee richtingen te evolueren: Vlaamse onafhankelijkheid of Belgische hernieuwing/Status Quo. De Franstaligen behouden een Belgische federale staat, de sociale zekerheid, hun monarchie en hun financiële subsidiëring van Vlaanderen...maar ze zullen nog meer de incentive krijgen zich uit hun financiële problemen te werken. Alleen zo kan een Belgische Staat blijven bestaan. Het Communautaire conflict zou bij deze aanzienlijk gereduceerd moeten worden tot onbelangrijk politiek probleem.

Commentaar gewenst!