Oproep tot burgelijke ongehoorzaamheid

Het doet even slikken. Nog niet zolang geleden liet nu-topambtenaar Rudy Aernoudt weten dat het breekpunt bereikt is. Nu lees ik in het editoraal van "Het bedrijf, Industrial News" (magazine voor de KMO bedrijfsleider) aan de hand van Philip Depaepe "Het enige tegengif is de burgelijke ongehoorzaamheid". De aanleiding is deze keer de onverdroten en bedenkelijke begrotingszet van de overheid - naast de vele andere - om de facturen vanaf september 2006 niet meer te betalen tot februari 2007. Wat volgt is een even onverdroten aanzetten om zelf alle betalingen aan de overheid te staken. Het weze genoteerd dat er nu ook berichten circuleren over een moedwillig late behandeling van belastingsaangiften zodat een paar 100 miljoen met maanden vertraging betaald zal worden aan bedrijven en burgers die geld van de fiscus moeten terug krijgen.

Depaepe laat er geen twijfel over bestaan. Deze laatste begrotingstruk wordt ronduit bestempeld als diefstal, leugens, immoreel, illegaal en bedriegerij. Dergelijke drooglegging zal zeker bijdragen tot het aantal faillissementen en zal jobs kosten. Daarenboven zijn deze achterstallige betalingen vanwege de overheid onderhevig aan verwijlinteresten. Bovenop de hoofdsom van 659 miljoen nog eens 10 miljoen euro. Op kosten van de belasting betalende burger uiteraard. Hetzelfde kan gezegd worden van de andere sale-and-lease-back operaties en allerlei andere boekhoud gegoochel waarvoor elke CEO of CFO aan de rechtbank uitleg zou mogen verschaffen. Depaepe heeft het over een hold-up en een vertrouwensbreuk met de burgers. Maar zou onze huidige premier (Depaepe noemt hem het opperhoofd en een uit zijn krachten gegroeide stadsomroeper) en minister van begroting er wakker van liggen? Ze zitten toch samen op de bank?

Nochtans, de overheid hoeft maar de rapporten van gevestigde instanties te lezen en er het nodige gevolg aan te geven. Zo is er het recente rapport van de OESO over de economische toestand in de eurozone. Er wordt eerst gesproken over de zoveelste economische upswing die zich weliswaar zeer bedeest manifesteert om dan te komen tot de essentie. De langere termijn uitdagingen zijn en blijven de zwakke economische groei te wijten aan structurele tekortkomingen. De prioriteiten zijn dan ook de arbeidsmarkt flexibeler maken, de competiviteit te verhogen en een gezonde financiële markt te scheppen. Gaat er een belletje rinkelen?

Daarna volgt een reeks aanbevelingen. Het gebrek een flexibiliteit - lees: de aanwezigheid van een wettelijk bestel dat het vrije markt mechanisme tegenwerkt - is de eerste oorzaak. Daarom wordt er gepleit voor minder rigiditeit in de loonvorming en tewerkstellingsregelgeving. Dit kan door het sociaal overleg niet langer globaal te houden maar per bedrijf te organiseren zodat er meer rekening kan gehouden worden met de specifieke situatie van het bedrijf. Dit zou het ook de mobiliteit van arbeid in de hand kunnen werken waardoor dat de economie zich sneller kan aanpassen aan veranderingen. Er wordt ook gepleit voor minder regelgeving in de markt zelf zodat prijzen lager kunnen worden voor de eindgebruiker in plaats van zoals nu terecht te komen in de winstcijfers van de wat beschermde leveranciers. Tenslotte wordt gepleit voor een flexibele financiële markt zodat krediet verlening kan aangewend worden om de economische fluctuaties op te vangen (eerder dan voor pure consumptie zonder veel toegevoegde economische waarde).

Het rapport heeft het ook even over het Europese stabiliteitspact dat de lidstaten dwingt meer budgettaire discipline aan de dag te leggen. Het rapport zegt letterlijk dat een economische opleving pas mogelijk is als de begrotingsdeficit vermindert en er ook veel meer transparantie gecreëerd wordt. Dit is geen kwestie van droge cijfers maar een kwestie van vertrouwen. Daarvoor zijn externe watchdogs nodig, een gedegen boekhouding, een budget dat niet politiek gekleurd is en eerlijk is door bv. de pensioenverplichtingen bij de echte schuldenlast bij te tellen. Het wordt wel niet in directe bewoordingen gezegd, maar het is duidelijk dat onze fiscale aanpassingen verstaan wordt dat men de tering naar de nering zet en niet omgekeerd. Niet de productieve economie moet zich aanpassen, maar de overheid zelf - in dit land de oorzaak van de overheadcost van NV België - moet zich aanpassen.

In hetzelfde magazine is ook een interview opgenomen met Rudy Aernoudt naar aanleiding van zijn boek dat een beetje (ten onrechte) als een anti-Warande manifest bestempeld wordt. Beide boeken geven feitelijk dezelfde analyse maar komen alleen tot verschillende politieke conclusies. De kerncijfers worden ook vernoemd. In Wallonië werkt 40 % van de bevolking voor de overheid, in Vlaanderen “maar” 30%, maar dat is wel 50% meer dan het europese gemiddelde. De gemiddelde overheidseffiëntie ligt ook op 66% of m.a.w. de overheid zou het kunnen stellen met 50 miljard minder zonder dat de burger aan dienstverlening zou moeten inboeten. Nou ja, diensverlening, met 80000 bladzijden wetgeving per jaar moeten we eerder spreken van obstructie en belemmering en dit is net waar het OESO rapport het over heeft.

De politieke klasse en haar verzuilde aanhangsels wezen dus gewaarschuwd. Het breekpunt is bereikt, het einde van de goed-nieuws show is in zicht en de burger wordt wakker. Dit is het echte goede nieuws want als het van de burger zelf afhing dan zou economische groei geen probleem zijn. Het volstaat dat de overheid haar ketens van betutteling, regelneverij en belastingsdiefstal stop zet en hem een redelijk deel van zijn harde arbeid gunt. De oogst zal vanzelf overvloedig zijn. Zoniet, wie wind zaait, zal storm oogsten.