Voor iedereen winst en verlies tegelijkertijd (Hoegin)

De Stemmenkampioen bracht maandag de resultaten van een nieuwe nationale peiling, uitgevoerd in de tweede helft van september. Tenzij Le Soir/RTBf op de valreep nog met een nieuwe peiling voor de pinnen komen, is dit de laatste peiling voor de verkiezingen van 8 oktober. De Standaard/VRT komen alvast niet met een nieuwe nationale peiling voor november.

Omdat De Stemmenkampioen elke maand een nieuwe peiling uitvoert, zijn de schommelingen gewoonlijk eerder klein, maar deze keer zijn de wijzigingen tegenover de peiling van de eerste helft van september opmerkelijk groot. Zo gaan zowel het Vlaams Kartel van CD&V en N-VA als het Vlaams Belang een procent achteruit, terwijl de paarse partijen een sprong voorwaarts maken. CD&V en N-VA belanden met deze achteruitgang weer net onder de psychologische drempel van 30%. Alleen de laatste peiling van de Le Soir/RTBf plaats het kartel nog boven die drempel, maar die peiling is ondertussen wel al een half jaar oud. Kijken we alleen naar de peilingen van De Stemmenkampioen, dan valt op dat het al van juni verleden jaar geleden is dat het kartel nog onder de 30% zat, terwijl het in februari nog flirtte met de 32%. Ook voor het Vlaams Belang is de achteruitgang opmerkelijk: in juni zat de partij nog aan 28,9%; vandaag doet de partij 1,7% slechter. Voor die partij moeten we terug naar januari voor een slechtere notering dan die van vandaag.

Is de achteruitgang van de twee formaties significant? Eigenlijk niet, omdat de verschillen binnen de foutenmarge vallen, maar anderzijds is het ongewoon dat De Stemmenkampioen zulke grote verschillen rapporteert over een periode van één maand, laat staan slechts veertien dagen van mekaar. Anderzijds moet ook opgemerkt worden dat de uitslagen voor beide formaties bij De Stemmenkampioen aan de hoge kant waren vergeleken met de uitslagen bij andere peilers. Het is dus mogelijk dat deze uitslagen slechts correcties zijn, en geen echte dalingen weerspiegelen. De commentaar van Luc van der Kelen schijnt anderzijds te suggereren dat de bewegingen van september te wijten zijn aan de onbesliste kiezers die partij kozen voor paars.

Bij sp.a-SPIRIT en VLD-Vivant is er zoals reeds vermeld sprake van een kleine vooruitgang, zij het niet zo groot als de achteruitgang van CD&V-N-VA en Vlaams Belang. sp.a-SPIRIT gaat er 0,4% op vooruit, en VLD-Vivant 0,5%,ruim binnen de foutenmarges dus. Dat neemt niet weg dat de twee kartels het vergeleken met hun uitslagen van 2004 slecht blijven doen: sp.a-SPIRIT zit volgens De Stemmenkampioen nog altijd aan een verlies van 2%, en VLD-Vivant maar liefst 5%. Dat laatste verlies is dus meer dan significant, en vertegenwoordigt een kwart van hun aanhang.

Ook Groen! doet het beter dan in het begin van september, maar het verschil is klein. Daar moet bovendien aan toegevoegd worden dat de groene partij verleden keer haar tot nu toe slechtste resultaat neerzette bij De Stemmenkampioen. Vergeleken met 2004 verliest de partij iets meer dan een procent: enerzijds is dat binnen de foutenmarge, maar anderzijds blijft het een aanzienlijk deel van hun aanhang.

Welke verkiezingsuitslag kunnen we op zondag verwachten? Strikt genomen heeft geen van de peilers een peiling afgenomen voor de provincieraadsverkiezingen, maar anderzijds zijn de provincieraden bij het grote publiek zo onbekend dat zij bijna als één grote nationale peiling kunnen beschouwd worden. Kijken we ook naar de resultaten van de verkiezingswedstrijd bij Politiek.Net, dan lijkt er een grote consensus te bestaan over de volgende punten:

• CD&V-N-VA gaan erop vooruit, maar het is de vraag hoe dicht het kartel de 30% zal kunnen benaderen. Merk daarbij op dat zij in 2000 op 29,9% uitkwamen, en dat betekent dat zij er wel op vooruit zullen gaan tegenover 2004, maar vermoedelijk een deel mandaten zullen verliezen, zowel in de gemeentes als in de provincieraden.
• Het Vlaams Belang gaat een nieuwe verkiezingsoverwinning tegemoet, maar wordt waarschijnlijk niet groter dan CD&V-N-VA. Vergeleken met 2000 gaat de partij er echter meer dan 10% op vooruit, wat in de buurt komt van een verdubbeling van de aanhang. Te verwachten is dat het de enige partij zal zijn die globaal mandaten bijwint. Dat effect zal nog versterkt worden door het feit dat de partij ook meer lijsten heeft ingediend dan zes jaar geleden.
• VLD-Vivant gaat sterk achteruit, en verliest zelfs een derde van haar aanhang vergeleken met 2000. Het wordt uitkijken wat hiervan de gevolgen zullen zijn zowel binnen de partij als in de federale en regionale regering.
• sp.a-SPIRIT gaat lichtjes achteruit vergeleken met zowel 2000 als 2004, en wordt afgetekend de derde partij van Vlaanderen.
• Groen! gaat lichtjes achteruit tegenover 2004, maar meer tegenover 2000 toen het nog kon profiteren van de nasleep van de dioxinecrisis en het élan van paars-groen. Globaal staat de partij dus op verlies van een aantal van haar mandaten, want waar het misschien nog mogelijk is de uitslag van 2004 te benaderen, lijkt dat voor de uitslag van 2000 zo goed als uitgesloten.

Wordt zondagavond vervolgd…