Bij de 21-juli-toespraak van de koning (LVB.net)

De toespraken van de koning probeer ik niet te missen. Niet omwille van hun politieke relevantie, die doorgaans laag is, maar omwille van hun amusements- en curiositeitswaarde. Vandaag had de koninklijke 21-juli-toespraak echter een hoog no-nonsense gehalte. Voor de verandering ging het eens niet over de "eenheid in verscheidenheid" van alle Belgen, maar over wetenschap, technologie en innovatie. Enkel aan het begin van zijn toespraak konden we een klassiek patroon herkennen, een ode aan de traditionele gezinswaarden, de zorgzame solidariteit en de respectvolle verdraagzaamheid als antwoord op de pedofilie-misdaden in het Luikse.

Het no-nonsense gedeelte bevatte wel een grappige verwijzing naar de Lissabon-strategie van de Europese Unie, die "beoogt [om] van ons continent, in 2010, de meest gevorderde kenniseconomie van de wereld te maken". Grappig, omdat vrijwel alle commentatoren het er intussen over eens zijn dat deze strategie nu al tot mislukken is gedoemd. De noodzakelijke stappen om de Lissabon-strategie te doen slagen, zoals de Bolkestein-richtlijn, werden immers onder socialistische druk afgezwakt tot lege dozen . De kans dat Europa in 2010 op nummer één in de hitparade zal staan, acht ik echter niet gelijk aan nul. Als Europa in 2010 op één zou staan, zal dat echter niet door Lissabon komen, maar door eventuele nog op het Noord-Amerikaanse continent te plegen terreurdaden door Bin Laden, Nasrallah of Ahmedinedjad (die het tegenwoordig op de "Anglo-Saxon civilization" gemunt hebben), waar ik uiteraard niet op hoop.

Maar kijk, aan het einde van zijn uiteenzetting over de Lissabonstrategie, biotechnologie, micro-elektronica en nanotechnologie, sprak onze vorst opmerkelijke woorden uit:

Deze keer wens ik te benadrukken hoezeer talenkennis onmisbaar is om [...] een duurzame baan te bekomen. [...] [Onderzoek] heeft aangetoond dat tweetalige kinderen minder hersenactiviteit nodig hebben om dezelfde taak uit te voeren dan eentalige kinderen. Dat onderzoek wordt voortgezet, en bezorgt een wetenschappelijke basis aan hen die voor meertaligheid pleiten. Een interessante manier om talen aan te leren is het zogeheten onderdompelingsonderwijs dat in de meeste Europese landen in mindere of hogere mate wordt toegepast.

Zoals een alerte lezer opmerkte: "de duurzame baan voor Albert en zijn opvolgers, de hersenactiviteit van Filip, het taalbad van Paola", het "lijkt wel of hij het over zijn eigen familie heeft".

Maar laten we positief denken: van alle Coburgers beheerst Albert II het best de taal van de meerderheid van zijn onderdanen. Hij beheerst die taal zelfs beter dan menig Vlaams politicus die onder het mom van "het niet verloochenen van zijn/haar afkomst" een afgrijselijk mengsel van verkavelingsvlaams en dialect broebelt en waarvan je zou hopen dat de tv-omroepen onderschriften toevoegen als hij/zij in beeld komt. Maar zo goed als Albert het Nederlands beheerst, zo intriest is het gesteld met de rest van de koninklijke familie. Fabiola was ooit op tv te zien terwijl ze aan enkele jongeren zei "kijk, een lapijn!" Kroonprins Filip zei ooit over zijn pasgeboren dochter dat het "echt een vrouwtje" was. Laurent houdt zich wijselijk aan het Frans tijdens zijn systematische beledigingen aan het adres van VTM, en het Nederlands van Astrid rammelt op syntactisch vlak aan alle kanten. Met Paola is het natuurlijk het slechtst gesteld. Dat de koninklijke familie in het verleden het Frans als huistaal gebruikte, valt historisch best te begrijpen. In de eenentwintigste eeuw, waarin de emancipatie van de Vlaamse Gemeenschap volgens het gangbare discours volledig voltooid is, zou het passen dat de huistaal van de koninklijke familie overeenstemt met die van de meerderheid van haar onderdanen. Naar verluidt zouden de kindermeisjes en gouvernantes van de prinselijke spruiten vandaag wel overwegend Nederlandstalig zijn, maar met de "verloren generatie" die Albert zal moeten opvolgen en het imago van de monarchie zal moeten belichamen, komt het nooit meer goed.

Ook vandaag was de koninklijke toespraak overwegend in Zuid-Nederlandse ambtelijke taal geschreven, met misbaksels als "bekomen" in de betekenis van "verkrijgen", en "gans" in de betekenis van "heel". Toch is er enige beterschap merkbaar: de koning "hield er niet aan", nee, hij "stond erop om zijn sympathie te betuigen". Goed zo. Maar wat betekenen "gelukkige initiatieven"? Waarom moet iets "ten doel" hebben, klinkt "tot doel" misschien te modern? "Zogeheten" heeft vaak de negatieve blijklank van "ten onrechte zo genoemd". "In mindere of hogere mate"? Correcter is "in meer of mindere mate". Daarom nogmaals de vraag:is het echt te veel gevraagd om de koninklijke toespraken door een taalspecialist te laten nalezen? Of blijft het de bedoeling dat de koninklijke toespraken in de Vlomske in plaats van in het Nederlands worden gehouden?