0110 en communicatie (LVB.net)

De Gentse en Brusselse slogans van het 0110-initiatief, "Stem Vree Wijs" en "Schoon Brussel", vind ik vanuit reclametechnisch standpunt prachtig gevonden. Ze hebben namelijk een dubbele bodem, in het dialect en in de standaardtaal. Voor de Nederlandse lezers wat uitleg: "schoon" betekent uiteraard 'proper', maar in het Vlaamse idioom ook "mooi". "Wijs" betekent in het Gentse dialect "leuk", maar in de standaardtaal "verstandig". Twee slogans, vier betekenissen.

Het professionalisme van deze slogans staat in schril contrast met het contraproductieve amateurisme van het officiële charter van het intitiatief. Een charter dat vermoedelijk door Tom Barman zelf in de vroege uurtjes in een bruine kroeg op een bierkaartje werd neergekrabbeld. Er staat geen enkel positief element in het charter. Niet 'voor verdraagzaamheid', niet 'voor diversiteit', maar alleen 'tegen'. Tegen extreem-rechts, tegen racisme, tegen simplistische slogan-politiek. De media hebben (bewust of onbewust) begrepen dat ze dat charter onmogelijk letterlijk kunnen citeren, want ze verwoorden de doelstellingen anders, en positiever dan de organisatoren het zelf bedoelden. Die dualiteit tussen de tekst van het charter en de berichtgeving in de media is opvallend, voor wie erop let. De Antwerpse slogan, "Kleur je stad", vind ik nogal banaal. VTM kleurt je dag.

Zo te horen denken zelfs de meest enthousiaste voorstanders van het initiatief dat het wellicht niet veel zal uithalen. Dat dacht ik aanvankelijk ook. Tot Vlaams Belang, de partij tegen wie het initiatief gericht is, erover begon te communiceren. De ronduit onhandige, contraproductieve en beschamende manier waarop de partij zich tot artiesten als Will Tura, Laura Lynn en Helmut Lotti richtte, doet vermoeden dat de partijstrategen last hadden van de hittegolf, of dat de communicatie-adviseur met vakantie was. Je moet het maar kunnen, je imago van underdog-oppositiepartij die door de machthebbers juridisch en inquisitiematig wordt aangepakt, in één week tijd zelf omgooien naar een imago van een angstig roofdier dat zich in het nauw gedreven voelt en met zijn scherpe klauwen uithaalt naar de volksidolen. De rabiate partijmilitanten die her en der op internetfora actief zijn, zijn vermoedelijk te verblind om dat in te zien, ze zitten te diep in de loopgraven om het slagveld nog te kunnen overschouwen, ze vinden dat hun partij "het recht heeft" om zo te reageren, maar het ziet er mijns inziens niet zo best uit voor hen. In zaken als deze hèb je geen gelijk, maar moet je gelijk krijgen van de publieke opinie. Dat doe je zeker niet door de idolen van het volk allerlei verwijten toe te sturen. Het zou dus wel eens kunnen dat 0110 toch iets uithaalt, maar dan louter omdat Vlaams Belang in zijn eigen voet schiet. Van 'in de val trappen' zou ik niet meteen durven spreken, want zoveel strategisch inzicht dicht ik een Tom Barman nu ook niet toe.

Vlaams Belang won tot nu toe keer op keer dankzij de stommiteiten van sommige van zijn tegenstanders, en ondanks de stommiteiten van sommige van zijn eigen militanten en mandatarissen. Het ziet er vandaag niet naar uit dat de tegenstanders al wijzer geworden zijn, maar in het tweede deel van de vergelijking zou er wel eens een ommekeer aan de gang kunnen zijn.

Blijft de vraag of het verantwoord is dat politiek en variété (we gaan rockmuziek, Vlaamse schlagers en 'verpopte' opera toch geen 'kunst' noemen zeker?) met elkaar vermengd worden. Natuurlijk moet dat kunnen, ook al gebeurt het een week voor de verkiezingen. Wat natuurlijk niet kan, is dat er ook maar één euro overheidsgeld (in speciën of in natura) gebruikt wordt om een week voor de verkiezingen de kiezer te beïnvloeden buiten de officiële, streng gereglementeerde verkiezingscampagnes om. Zoals Filip van Laenen al opmerkte: het is precies dat soort dingen waar OVSE-waarnemers bij verkiezingen in bananenrepublieken als Wit-Rusland en Zimbabwe wel eens moeilijk durven over doen.