0110 – een vergeefse voskresnik (Hoegin)

Tom Barman van de popgroep dEUS organiseert op 1 oktober, een week voor de gemeenteraadsverkiezingen, een «feest» voor «verdraagzaamheid». De actie is duidelijk geïnspireerd op Vote for Change (alhoewel precies het omgekeerde deze keer de bedoeling is), maar die ervaring leerde dat het electorale effect van zo'n evenement zo goed als nul is.

In de aanloop naar de presidentsverkiezingen in de VS in 2004 organiseerde MoveOn een reeks concerten onder de naam Vote for Change. Vooral Bruce Springsteen profileerde zich op die concertenreeks, samen met o.m. R.E.M. en Pearl Jam. In principe waren de concerten enkel tegen een herverkiezing van George W. Bush gericht; in de praktijk kwam dat echter vaak neer op steun aan de democratische kandidaat John Kerry.

Wat was het resultaat van Vote for Change? De concerten werden enkel in zogenaamde swing states gehouden, en na de verkiezingen bleek dat geen enkele van de staten van kamp veranderd was, noch in de ene, noch in de andere richting. Netto resultaat was dus nul, en George W. Bush werd dan ook herkozen voor een tweede ambtstermijn. De verklaring waarom Vote for Change niets uithaalde is waarschijnlijk heel eenvoudig: niemand zegt neen tegen een gratis concert, ook al heeft dat concert een politiek doel waar men het niet eens mee is, en in het stemhokje doet men daarna toch zijn zin. En slechts weinigen veranderen hun politieke mening omwille van wat een muzikant op het podium verkondigt.

Tom Barman mag dus gerust een concert tegen extreem-rechts (lees: het Vlaams Belang) organiseren, maar hij maak zich best geen begoochelingen over de electorale gevolgen daarvan. Anderzijds is het ook het goed recht van Filip Dewinter om tegen dat concert te reageren, en men kan stellen dat het ook zijn plicht is in het politieke spel van zet en tegenzet, maar op een manier doet hij de organisatie 0110 meer eer aan dan ze misschien verdient. Twee puntjes van commentaar op de reactie van Filip Dewinter zijn echter op hun plaats:

Ten eerste wat betreft de andere Vlaamse artiesten die zich hebben aangesloten bij het initiatief van Tom Barman. Men kan van een artiest die leeft van zijn vak niet verwachten dat hij aan de kant blijft staan terwijl het evenement duidelijk gepromoot wordt door alle mogelijke politiek correcte media. Let daarbij bijvoorbeeld op die «analyse» –of misschien beter gezegd dat pamflet– in De Standaard, die er niet in slaagt een echt antwoord te geven op haar eigen titel, laat staan een elementair detail als het hierboven vermelde nulresultaat van Vote for Change te vermelden. Als iemand als Will Tura morgen dus nog op televisie of radio wil komen, kan hij moeilijk op 1 oktober thuis achter zijn piano zitten en vinden dat het zijn taak niet is om aan politiek te doen. Filip Dewinter speelt daarom het spel best niet te persoonlijk tegenover artiesten die weinig andere keus hebben dan deel te nemen aan de voskresnik van 1 oktober door ook maar gratis op te treden voor het goede doel. Dat sommigen van hen zich dan verschuilen achter het schaamlapje van de «verdraagzaamheid», terwijl het voor iedereen duidelijk is dat de concerten tegen het Vlaams Belang gericht zijn, kan men lafheid noemen, maar even goed zien als een teken dat zij eerder tegen hun zin deelnemen en zich eigenlijk gechanteerd voelen.

Ten tweede zijn er de sponsorgelden, want een gratis concert organiseren kost geld. Ook hier doen privé-personen natuurlijk hun zin, maar voor de verschillende betrokken overheden en openbare diensten is dat natuurlijk niet het geval. Indien zij gratis infrastructuur of diensten ter beschikking zouden stellen, betekent dit dat belastinggeld gebruikt zou worden om de kiezers partijpolitiek te beïnvloeden, typisch een zaak die waarnemers van de OVSE aan de kaak zouden stellen. Ook de sponsoring door de Nationale Loterij in de vorm van reclame op de webstek van 0110, zoals op dit ogenblik het geval lijkt te zijn, lijkt me niet helemaal correct. Het zou daarom beter zijn dat Filip Dewinter zijn pijlen zou richten op hen in plaats van op de artiesten die waarschijnlijk toch niet anders kunnen.