Zweedse piraten (Hoegin)

Zweden heeft een heuse piratenbeweging: naast The Pirate Bay bestaat er ook een Piratenbureau en een Piratenpartij. Die laatste is van plan later dit jaar deel te nemen aan de verkiezingen voor de Zweedse Rijksdag, en de kans dat de partij een zitje haalt in die Rijksdag is niet geheel onbestaande.

De piratenbeweging startte eigenlijk met het Piratenbureau (Piratbyrån) in de zomer van 2003. De naam refereert naar de tegenhanger Svenska Antipiratbyrån, de lobby-organisatie van enkele mediabedrijven die inbreuken op de copyrights onderzoekt en voor de rechter brengt. Het Piratenbureau is echter van mening dat het kopiëren van informatie en cultuur niet gehinderd mag worden, en wil hierover een publiek debat starten. In november 2003 startte de groep de Bittorent-tracker The Pirate Bay op, die sedert oktober 2004 echter zijn eigen weg is gegaan.

Op 1 januari 2006 opende Rickard Falkvinge een webstek waarop de oprichting van de Piratenpartij (Piratpartiet, pp) aangekondigd werd samen met een prototype van het partijprogramma. Op 15 februari had de partij reeds de benodigde 1500 handtekeningen verzameld om zich officieel te kunnen laten registreren als een politieke partij, en vandaag telt ze 7136 leden. Ter vergelijking, de Milieupartij (mp), één van de twee linkse partijen die met haar zeventien zetels in de Rijksdag steun verleent aan de sociaal-democratische minderheidsregering van Göran Persson, heeft 7862 leden. Hierbij moet opgemerkt worden dat de razzia van de Zweedse politie tegen The Pirate Bay op 31 mei het ledenaantal van de Piratenpartij met 50% heeft doen toenemen.

Het programma van de Piratenpartij kan samengevat worden in drie punten: de persoonlijke integriteit moet beschermd worden, cultuur moet vrijgelaten worden en patenten en privé-monopolies zijn schadelijk voor de samenleving. De partij wijst erop dat in de samenleving van vandaag het individu op allerlei manieren in de gaten gehouden wordt, niet in het minst in de digitale wereld. De huidige wetgeving op de copyrights is volgens haar volledig achterhaald, en hindert vandaag de creativiteit. Daarom pleit zij ervoor dat de restricties op het kopiëren van informatie voor privé-doeleinden volledig opgeheven moet worden. Dit betekent dat het kopiëren van een MPG- of MP3-bestand voor eigen gebruik of om het door te sturen naar een vriend legaal gemaakt zou moeten worden, maar een volledige opheffing van de huidige patent- en copyrightwetgeving is dit niet. De partij erkent immers dat die wetgeving redelijk en noodzakelijk is voor bedrijven en personen met commerciële belangen.

Over andere punten heeft de partij uitdrukkelijk geen mening, en heeft zij aangekondigd dat haar stem in de Rijksdag te koop zal zijn in ruil voor de verwezenlijking van haar programma. Dat betekent dat zij zich a priori neutraal opstelt tussen de twee grote blokken in de Zweedse politiek: de Alliantie voor Zweden die vier rechtse partijen groepeert, en het linkse blok dat bestaat uit de regerende sociaal-democraten aangevuld met de Milieupartij en Links (v). Bij de verkiezingen hoopt de partij op de wip terecht te kunnen komen: de twee blokken zijn op dit ogenblik in de peilingen ongeveer even groot, en de Piratenpartij maakt volgens sommige opiniepeilingen kans om wel degelijk een zetel binnen te halen. Om de kiesdrempel van 4% te halen zijn ongeveer 225.000 stemmen nodig, en de partij hoopt die te kunnen halen bij de 800.000 tot 1,1 miljoen Zweden die actief gebruik maken van filesharing.

Maar reeds nu oefent de partij een zekere invloed uit op de Zweedse politiek: de Milieupartij, Links en de Moderaten (m) hebben reeds wijzigingen aangebracht aan hun programma om een overloop van kiezers naar de Piratenpartij te voorkomen. En ook de Zweedse Minister van Justitie Thomas Bodström heeft al initiatieven aangekondigd die duidelijk geïnspireerd zijn door de opkomst van de Piratenpartij. Zo stelde hij voor om de wetgeving te wijzigen zodat filesharing wettelijk zou worden in ruil voor een nieuwe belasting op het gebruik van breedband. De Piratenpartij reageerde echter negatief op het voorstel, en zei dat dit geen aanvaardbare oplossing is en dat de traditionele politici het probleem nog steeds niet begrepen hebben.