Terug naar school! (Politiek Incorrect)

Het huidige school- en academiejaar (2005-2006) is voor de meeste scholieren en studenten nog niet afgelopen, of daar verschijnt de Barmhartige Samaritaan, belichaamd door onze eigenste eerste minister Guy Verhofstadt, met het gulle voorstel vanaf september een heuse schoolpremie te lanceren. Het is immers niet omdat de "werf" koopkracht en competitiviteit sine die is verlaat, dat de paarse ploeg ondertussen niet mag proberen de kiezer - in de zeer lange aanloop naar de federale verkiezingen van 2007 - met de gebruikelijke electorale wortel te verleiden. Of beter gezegd: niet zou mogen proberen de bevolking - andermaal - een rad voor de ogen te slaan.

Want de manier waarop het idee ineens gelanceerd werd, is uitermate huichelachtig. De bedoeling van de federale regering is namelijk dat ieder kind (of althans iedere ouder) 75 tot 125 euro per maand ontvangt, alnaargelang hij of zij in het basis, secundair of hoger onderwijs zit. Deze maatregel moet dienen om de koopkracht van de gezinnen te verhogen. Zeer merkwaardig is wel dat enkele weken geleden de "werf" competitiviteit werd uitgesteld, (zogezegd) omdat de regering niet nog geen "concrete cijfers" i.v.m. de begroting en de loonkostevolutie voorhanden had. Welnu, ook nu beschikt de regering over geen enkel concreet cijfer, maar laat ze wel naar believen ballonnetjes met gebakken lucht op. Want nu laat Verhofstadt in allerijl maar liefst drie "werkgroepen" onderzoeken hoe de Belgische staatsfinanciën er nu werkelijk voor staan (heeft de regering dan nog niet genoeg aan een Rekenhof, een Planbureau, een Hoge Raad voor de Financiën, de OESO, Eurostat en de Nationale Bank?...), zodat er kan nagegaan worden of er eigenlijk wel geld is voor die fameuze schoolpremie. Erg veel tijd om accuraat te rekenen zullen de onderzoekers wellicht niet krijgen, want "het is geen kwestie van weken, maar van dagen", aldus Verhofstadt, financieel immer rigoureuze huisvader aller Belgen. De bedoeling is tenslotte dat het concept nog kan verwerkt worden in het ontwerp van Programmawet (dat gewoonlijk rond het einde van het jaar gestemd wordt in het parlement), en - last but not least - dat Verhofstadt de schoolpremie nog kan aankondigen tijdens de beleidsverklaring voor het nieuwe (en tevens laatste) politiek werkjaar in oktober. Een duidelijkere indicatie dat het hier dus louter electoraal gewin betreft kan niet gevonden worden.

Maar er bevinden zich ook stoorzenders temidden het paarse feestgedruis. Die stoorzender heet Frank Vandenbroucke (sp.a), Vlaams minister van Tewerkstelling en Onderwijs, en in een vorig leven overigens ook nog minister in Verhofstadts federale paarse ploeg. Volgens deze ministeriële excellentie (overigens zowat de enige socialist op het Westelijk halfrond met ietwat brains) neemt de federale regering de verkeerde prioriteiten door nu kwistig met electorale snoepjes rond te strooien. Vandenbroucke wijst erop dat het nu juist alle hens aan dek zou moeten zijn om de begroting niet alleen in (structureel...) evenwicht te brengen, maar zelfs te werken aan een structureel (!) overschot. Volgens het regeerakkoord van 2003 zou er in 2007 een begrotingsoverschot van 0,3% op de rekening moeten staan (volgens de Hoge Raad voor de Financiën is 0,7% veiliger, maar kom...) zodat de nakende vergrijzingsfactuur op tijd en stond betaald kan worden. En volgens het laatste rapport van de Nationale Bank van België moet de regering maar liefst 4,9 miljard euro moet zoeken om die doelstelling te halen. En neen: zowat alle pensioenfondsen en overheidsgebouwen zijn uitverkocht. De notionele intrest kost teveel voor wat het is. En de fiscale regularisatie wordt nu al een flop. Er is dus nog maar één devies: de broeksriem aanspannen.

Vandenbroucke wijst erop dat de federale regering haar bevoegdheidsterrein te buiten gaat wanneer zij een schoolpremie aan de gezinnen wil toekennen. Strikt juridisch gezien heeft Vandenbroucke ongelijk, maar er valt wel iets over te zeggen. Op het eerste zicht lijkt zo'n schoolpremie wel een gemeenschapsbevoegdheid, omdat het (Vlaams) departement Onderwijs bevoegd is voor het toekennen van studietoelagen en dergelijke meer. De federale 'schoolpremie' zal echter niet onder de vorm van een onderwijscheque, maar wel als verhoging van de kinderbijslag verschijnen. En die kinderbijslag is als onderdeel van de sociale zekerheid - jammer genoeg - een federale bevoegdheid (hoewel ook hier weer ambiguïteit ontstaat, gezien het gezinsbeleid dan weer gewestmaterie is...). Op die slinkse manier omzeilt de Belgische regering dus de federale constructie van dit land. Vandenbroucke merkte overigens ook nog op dat Vlaanderen - in tegenstelling tot de federale regering - wél geld heeft voor zulke maatregelen. Vandenbroucke is zelf als Vlaams minister vorige week nog maar pas gestart met het idee om de studietoelagen in Vlaanderen te verhogen (kostprijs: 120 miljoen euro per jaar) en het basisonderwijs zelfs kosteloos te maken. Los van het feit of dit een goed idee is of niet (Vandenbroucke is immers van plan tot slijpers, potloden en gommen toe terug te betalen omdat dit kosten zijn 'in het kader van te bereiken eindtermen'!!!) kan men zich afvragen of de federale regering wel afwist van dit Vlaamse idee. Waarom moet ze dan per sé die maatregel kopiëren? Misschien ligt de verklaring wel in het feit dat Verhofstadt de Franstaligen ter wille wil zijn.

Want het was immers niet Verhofstadt, maar wel de PS'er Rudy Demotte die het concept van de schoolpremie lanceerde. Herhalen we even terug de woorden van Vandenbroucke: "Vlaanderen heeft wel geld voor deze maatregel, de federale niet.". Dat klopt. Terwijl bij de begrotingscontrole van 31 maart 2006 bleek dat de Vlaamse overheid afstevent op een begrotingsoverschot van 419,3 miljoen euro dit jaar, moet de federale regering weer zien de eindjes aan elkaar te knopen. Er is in het najaar van 2005 afgesproken dat 145,18 miljoen euro van dat bedrag aan de federale overheid wordt gerestitueerd. Het risico is dus groot dat wanneer de federale regering geen geld meer vindt om haar schoolpremie te financieren - laat staan haar staatsfinanciën ordentelijk te onderhouden - zij nog eens gaat aankloppen bij de gemeenschappen en gewesten voor extra middelen. Lees: bij Vlaanderen. Want volgens de afspraken die tussen 's lands verschillende ministers van Begroting en Financiën zijn gemaakt, moeten het Waals Gewest en de Franse Gemeenschap pas vanaf 2008 overschotten boeken. Op die manier kan de federale regering - ook voor Wallonië - met een sjieke pluim op de hoed paraderen, terwijl Vlaanderen kan betalen. Verhofstadt mag in dat geval minstens een dankbriefje naar zijn rivaal voor het premierschap Yves Leterme sturen. (hoewel er vanuit Vlaams perspectief niet echt meteen over twee rivaliserende partijen gesproken kan worden: het Vlaams belang (met kleine letter) is met beide heerschappen als premier na 2007 immers even slecht af, gezien beiden nu al een pact met de duivel (i.e. de socialisten, en dus ook de PS) hebben gesloten)

Na Vercengentorix en maarschalk Barclay de Tolly lijkt Verhofstadt de derde grote figuur in de geschiedenis die de techniek der verschroeide aarde heeft uitgevonden. Het kan hem, en de paarse ploeg in het algemeen, immers niets meer schelen of de openbare financiën in puin achterblijven of niet. Wat nu telt, zijn de verkiezingen, en - niet te vergeten - de grote ambitie Leterme voorgoed te kloppen in Vlaanderens populariteitspolls. Hierbij schuwt de premier de demagogie dus ook al niet meer. Want zeg nu zelf: als de premier nu écht begaan was met de competitiviteit en de koopkracht van onze ondernemingen en de burgers, dan zou hij niet een fletse fetisj als de "schoolpremie" lanceren. Dan zou hij de loonkosten naar beneden halen. De fiscale druk drastisch verlagen. De staat grondig ontvetten. De socialisten - de PS in het bijzonder - uit de regering kieperen. Of toch op zijn minst zijn "werf" op poten zetten. Maatregelen die niet alleen gezinnen met schoolgaande kinderen, maar iedereen ten goede komen. Hoe het ook zij: de persoon die na de verkiezingen van 2007 de Wetstraat 16 mag betreden zal eerder een goede kuisvrouw danwel een minister van Begroting nodig hebben.