De EU: een échte vodkacratie (Politiek Incorrect)

De Europese Unie en overregulering. Het zijn twee begrippen die sedert de omdoping van de Europese Economische Gemeenschap tot EU haast synoniem van elkaar zijn geworden. Om een concreet voorbeeld te geven: enkele jaren geleden was het bijna gedaan met de eeuwenoude Geuze Lambiektraditie uit het Pajottenland. De oorzaak was een overijverige EU-ambtenaar die het rijpingsproces waarbij de Geuze twee à drie jaar in speciale houten vaten wordt gegist niet meteen kon appreciëren. De EU houdt duidelijk niet van bier, en sedert de toetreding van tien nieuwe lidstaten ligt ook het lot van de Oost-Europese vodka op het Europese schavot te Brussel.

Volgens de huidige Europese wetgeving (EEC/1576/89) is vodka een geestrijke drank geproduceerd door ethyl-alcohols (=chemische binding) van landbouwgewassen. Een zestal lidstaten - Polen, Zweden, Denemarken, Finland, Litouwen, Estland en Letland om precies te zijn - willen die wetgeving nu verstrengd zien. Volgens hen moet vodka gedefiniërd worden als een alcohol op basis van uitsluitend aardappelen en granen. Op dit moment wordt in sommige EU-lidstaten ook vodka geproduceerd op basis van andere materialen als druiven, appels of suikerbieten. Volgens deze zes lidstaten is zulk een clausule nodig om de authenticiteit van de vodka te bewaren. Volgens hen vormt (goedkopere) vodka uit bijvoorbeeld Azië een bedreiging voor de Europese vodkamarkt. Vandaar dat er dus "beschermende maatregelen" nodig zijn.

En zo zijn we weer op het typisch Europees paadje van het protectionisme beland. De voorgestelde maatregelen van deze zes lidstaten vormen veeleer een bedreiging voor de competitiviteit van de Europese vodka-industrie. 10% van de in de EU geproduceerde vodka wordt gemaakt van andere grondstoffen dan aardappelen of granen. In landen als Duitsland is dit 73%, en in Tsjechië zelfs 95%. Een wijziging van de Europese wetgeving in die zin zou dus de doodsteek betekenen voor de vodkaproductie in die landen. Er is echter meer: in landen als Zweden en Finland - die dit voorstel dus steunen - is de hoofdaandeelhouder van de grootste vodkaproducenten steeds... de overheid! Zij hebben er dus inderdaad alle belang bij dat de wetgeving naar hun believen wordt gewijzigd. Zo kunnen zij ten koste van de Europese interne markt en de competitiviteit van het Europees (vodka)ondernemingsleven extra inkomsten vergaren. Hoe schandelijk en pervers de macht van de staat niet kan zijn!

Ook naar de consument kijken deze zes vodka-machtspotentaten dus duidelijk niet om. Volgens een onderzoek dat in vier EU-lidstaten werd gevoerd, blijkt amper 1% van de vodkaconsumenten rekening te houden met welke grondstof de vodka is gemaakt. Een grote meerderheid (behalve in Polen) van de vodkaconsumenten had zelfs geen flauw idee waarvan vodka gemaakt kan zijn. En voor de veiligheid of gezondheid van de vodkaconsument is er evenmin gevaar: vodka op basis van granen als op basis van druiven is even 'gezond'. Tenminste als het verbruik ervan binnen de perken blijft, zoals dit altijd zou moeten zijn bij consumptie van iedere alcoholbevattende drank...

Maar de EU riskeert vooral onmiddellijk een veroordeling door de Wereldhandelsorganisatie (World Trade Organisation; WTO). Zowat in de hele wereld (VSA, Rusland, India, China, Japan, Zuid-Afrika,...) wordt vodka geproduceerd op basis van eender welk landbouwgewas. Dit staat ook zo in hun wetgeving genoteerd. Het probleem is dus dat landen als pakweg Brazilië geen vodka meer in de EU kunnen invoeren, omdat dit niet compatibel is met de (gewijzigde) EU-wetgeving. Dit betekent niet alleen een verarming voor onze interne markt, maar creëert ook nog eens verder de perceptie van het economisch onineembare fort Europa. En het land in kwestie (Brazilië in dit voorbeeld) heeft een afzetmarkt minder. Zodus zullen de alarmklokken bij de WTO wel snel luiden.

Vandaag, 26 juni 2006, vinden er in het Europees Parlement hoorzittingen plaats omtrent deze kwestie. De vraag is dus of de walgelijk protectionistische plannen van 'de zes' kunnen worden gestopt. Dat is alleszins zeer twijfelachtig: het spijtige toeval wil namelijk dat juist deze week niemand minder dan Finland voorzitter wordt van de EU (de Europese Raad om precies te zijn). En de Finse politieke elite heeft bovenop de wetswijzigingsplannen nog eens het "leuke" voorstel in petto om de accijnzen op alcoholische en geestrijke dranken in de EU te verhogen. Niet alleen wordt een cafébezoek op die manier nog duurder, maar komt het gevaarlijke monster van de Europese fiscale harmonisatie nog dichterbij.

De vraag die men zich bij deze hele kwestie dient te stellen is of dit nu eigenlijk wel een bevoegheid van de Europese Unie hoeft te zijn. Zulke voorstellen dragen alleszins maar zeer weinig bij tot het vertrouwen van de burger in de EU, die zich zo in zijn of haar nationale soevereniteit gekrenkt voelt. Op die manier ondermijnt de EU dus haar eigen politieke project (misschien nog maar beter overigens!). En tot slot: denkt de heer Barroso nu werkelijk dat dergelijke oermercantilistische methodes ook maar iets zullen bijbrengen tot zijn (té) voluntaristisch discours (zich huisvesten in Brussel in de buurt van een notoir Belgisch eerste minister kan verstrekkende gevolgen hebben...) over 'groei en jobs'. Neen. Wel integendeel.

Voor zij die over deze weinig naar aromatische vodka geurende zaak meer te weten willen komen, kunnen overigens hun gading slaan op de website www.european-vodka-alliance.org (Europese Vodka Alliantie). Deze organisatie is immers niet alleen voorstaander van vrije vodkaproductie en -consumptie, maar van de vrije markt in het algemeen.