Het 'blunderboek' van het Rekenhof (Politiek Incorrect)

Politiek weinig actief Vlaanderen zal gisteren wel wenkbrauwen fronsend hebben gekeken toen er in de media sprake was van een nieuw 'Blunderboek'. Een nieuw stripalbum van Guust Flater? Het lijkt er een beetje op, maar in feite gaat het gewoon om het ondertussen reeds 162ste jaarverslag van het Rekenhof, een onafhankelijke instelling die voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers op geregelde tijdstippen adviezen en dergelijke formuleert in verband met de overheidsfinanciën. Het weze wel gezegd dat de term 'Blunderboek' jammer genoeg dichter bij de realiteit staat danwel de officiële titel die "162e Boek van het rekenhof - Volume I" genoemd wordt.

Niet dat het Rekenhof blundert, echter wel - hoe kan het ook anders? - de federale overheid. Het jaarboek handelt dan nog wel over het begrotingsjaar 2004, toch kunnen er nog interessante conclusies getrokken worden, zelfs wanneer 2004 haast volledig uit ons collectief geheugen gewist is. Zo stelt het Rekenhof koeltjes dat federale overheid 2004 in feite heeft afgesloten met een begrotingstekort van 4,769 miljard euro. En dat terwijl Johan Vande Lanotte nog droogjes wist te melden, u herinnert het zich nog wel, dat de begroting in evenwicht was en; meer zelfs, een licht overschot van 15 miljoen euro vertoonde. Er is dus niets van waar. Vande Lanotte kunnen we alleszins niet meer om tekst en uitleg vragen na deze toch wel mysterieuze hocus pocus, gezien deze naar de voorzittersstoel van de SP.A gevlucht is.

Nog zo'n interessant aspect van het Jaarboek zijn de zogenaamde 'verwijlintresten' die de federale overheid dient op te hoesten, omdat het zijn facturen te laat betaalt. Een voorbeeld hiervan is de laattijdige betaling van een petroleumfactuur, die de regering reeds in het begin van de jaren '90 had moeten betalen. Dit heeft in 1994 geleid tot een gedwongen terugbetaling van 375.000 euro aan de leverancier, maar wat blijkt nu? De regering heeft die factuur - meer dan tien jaar later - nog steeds niet betaald! Met dien gevolge dat de verwijlintresten wegens het te laat betalen reeds tot 124.000 euro per jaar zijn opgelopen. Mocht een privaat bedrijf zichzelf dezelfde atitude toemeten als de federale overheid, het zou al lang failliet zijn verklaard door de rechtbank.

En dan wordt er in feite nog gezegd dat de administratiehervormingen van de federale overheid goed werken. Nog schrijnender zijn de facturen van de zogenaamde instellingen van openbaar nut. Van die instellingen zijn er maar liefst 33 van de 45 die tegen 15 september 2005 nog steeds niet hun jaarrekening van 2004 bij het Rekenhof hebben ingediend. Van een twaalftal instellingen ontbreken zelfs nog rekeningen van 2002! Het meest frappant is bij deze de Federale Overheidsdienst Landsverdediging, dat voor 59,9 miljoen euro aan achterstallige facturen heeft liggen. Waarop natuurlijk ook nog eens verwijlintresten moeten worden betaald. "L'armée PS" met generaal Flahaut aan de top beheert haar dienst dus uitermate performant.

Over de sociale zekerheid heeft het Rekenhof ook wel enkele regels in haar verslag geschreven. Het departement gezondheidszorg van Rudy Demotte heeft 2004 verlaten met een tekort in haar begroting van 479,26 miljoen euro. De hoofdoorzaken hiervan waren de stijgingen van de pensioensuitgaven met 2,56% en, nog veel frappanter, de werkloosheidsvergoedingen met 5,17% (hoewel dit veeleer de doorslag voor het totaal budget van de RSZ heeft gegeven, dat volgens het Rekenhof 107,8 miljoen euro in het rood is gegaan). Maar vooral het falende geneesmiddelenbeleid is voor zeker 3/4 verantwoordelijk van het ontstane tekort in de ziekteverzekering. De 'sociale zekerheid' van Rudy Demotte heeft dus veeleer zelf dringende medische verzorging nodig.

Ten slotte wou het Rekenhof ook nog wat kwijt over het fameuze Zilverfonds. Dat troeteldier van voormalig minister Vande Lanotte wordt nu ook doorprikt als een ballon gebakken lucht. Zo stelt het Rekenhof dat er op 31 december 2004 in totaal 12 miljard euro aan ontvangsten voor het Zilverfonds werd toegekend. Het ging dan vooral om gelden van de nogal huichelachtige trucs rond het Belgacom-pensioenfonds (5 miljard euro), Credibe (2,6 miljard euro) en het Amortisatiefonds voor de Leningen voor Sociale Huisvesting (ALESH)(2,5 miljard euro). Nu zegt het Rekenhof in haar verslag echter het volgende op pagina 20 van haar Jaarboek: "Het Zilverfonds belegt zijn middelen in speciaal hiervoor gecreëerde effecten van de staatsschuld, waardoor de Staat aflopende leningen kan terugbetalen en dus de geconsolideerde overheidsschuld kan afbouwen. Op het moment dat het Zilverfonds zal worden gebruikt om de meerkosten ten gevolge van de vergrijzing op te vangen, zal de terugbetaling van deze effecten aan het fonds echter moeten gebeuren met de thesauriemiddelen van de Staat, waardoor de afbouw van de geconsolideerde overheidsschuld zal vertragen." Het zijn niet de woorden van een of ander verzuurd oppositielid of stemmingmaker, echter wel die van een respectabele constitioneel erkende instelling.

Ondertussen is de reactie van Mejuffer Freya Van den Bossche gewoonweg hilarisch. Zij stelt doodleuk dat het 'voorbarig' is op de conclusies van het Rekenhof in te gaan. Alstublieft! Bovendien vindt ze dat er ook nog rekening moet gehouden worden met de economische groei en de rente-evolutie. Goed dat u het zegt, mevrouw de minister! De recente renteverhoging van de Europese Centrale Bank bijvoorbeeld zal ervoor zorgen dat de Belgische staat ongeveer 80 miljoen euro extra rentelasten zal moeten torsen. En de economische groei zal volgens een recente 'conjunctuurbarometer' van het VBO voor 2006 steken op hoogstens 2%, terwijl Van den Bossche en haar regering zich nog altijd vastpint op 2,2%. Een structurele conjunctuurbuffer ontbreekt bovendien. Dit alles heeft een andere respectabele instelling, zijnde de Belgische Nationale Bank, er nog geen maand geleden toe gebracht een tekort van 0,4% voor de Belgische begroting te voorspellen. Desalniettemin zijn al deze tekenen aan de wand volgens mevrouw Van den Bossche 'voorbarig'. Kan er alstublieft een stijve kleinburgerlijke trut in streepjespak van boven de Moerdijk deze uitermate arrogante jongedame aflossen?...