Wallonie, 'têrre d' accueil... si vous payez!' (Politiek Incorrect)

Als het van de Waalse minister van Mobiliteit Michel Daerden (PS) afhing, zou er naast de verwelkomende borden met het opschrift 'Wallonie - têrre d' acceuil' die te zien zijn op langs iedere auto(snel)weg die Wallonië invalt, nog een tweede plakkaat moeten komen met de melding 'Mais sans vignet on ne vous accueille pas." Want volgens de minister moet er dringend een Waals wegenvignet op de markt komen, opdat ook buitenlandse automobilisten zouden betalen voor het gebruik van Waalse autowegen (in Henegouwen overigens gesubsidiërde wegen, betaald door de Europese Commissie!!) Dat vignet zou de autoweggebruiker 25 euro kosten. De minister stelde wel voor om het luistergeld op de autoradio af te schaffen, als compensatie voor de meerkost aan het Waalse wegenvignet. Doch, Vlaamse en andere buitenlandse automobilisten zullen hier maar weinig aan hebben, gezien in Vlaanderen bijvoorbeeld het kijk- en luistergeld al lang is afgeschaft (één maal raden door wie!). Zij worden in tegenstelling tot de Waalse collega-weggebruikers wel extra belast, daar op federaal niveau reeds de eenmalige belasting op inverkeersstelling en nog eens een jaarlijkse wegenbelasting. Laten we rekening houden met het gegeven dat iedere Vlaamse automobilst ooit wel eens door Wallonië zal moeten rijden. Volgens de statistische databank van de Vlaamse overheid waren er in het jaar 2000 zo'n 2,7 miljoen personenwagens de baan op in Vlaanderen. Rekening houdende met een groeipercentage van zo'n 2% per jaar, betekent dit dat op dit moment pakweg 3 miljoen wagens in Vlaanderen rondrijden. Als de chauffeurs van die wagens elk een Waals wegenvignet van 25 euro zouden moeten kopen, betekent dit voor de Waalse overheid toch een dorstlessend appeltje van 75 miljoen euro. Gezien hoger genoemde federale belastingen echter al betaald worden, kan dit sommetje in de duistere annalen van de Belgische transfers mee worden opgenomen. Daerden verklaarde dan ook prompt dat dit geld nodig zou zijn om, onder andere, het Waals Marshallplan mee te financieren. En wij die dachten dat dat met uitsluitend Waalse middelen ging zijn? Duidelijk niet dus.

Het scheelde alleszins maar weinig, of Daerdens plannen zouden tegen uiterlijk 1 januari 2006 werkelijkheid worden. Doch, kritiek rees en niet in het minst uit Vlaamse hoek. De zelfstandigenorganisatie Unizo sprak zelfs over een 'terugkeer naar het middeleeuwse systeem met tolheffingen aan iedere stadspoort"... waarmee het feodale karakter van Wallonië andermaal bevestigd is. Ook Vlaams minister-president Yves Leterme vond dat er eerst overleg moest komen tussen 's lands drie gewesten. Daarom verklaarde Waals opperbevelhebber - 1e in bevel na Di Rupo natuurlijk - Jean-Claude Van Cauwenberghe dat het maar om een persoonlijk initiatief van minister Daerden ging, en niet om een officiële beslissing van de voltallige Waalse regering. En bijgevolg wordt het plan tijdelijk de koelkast ingestopt.

En hoewel het plan van Daerden nu in de koelkast staat, heeft het toch wel een belangrijke discussie over de financiering van ons wegennet losgeweekt. Het spreekt voor zich dat een vignet op Waals niveau ronduit ridicuul is. Daarvoor is het gebied uiteraard veel te klein. Ja, zelfs wanneer de drie gewesten tot consensus komen - in het Vlaams regeerakkoord stond namelijk ook de introductie van een gelijkaardig vignet in Vlaanderen - en men kan uitpakken met een heus 'Belgisch' (sic) vignet, dan nog kan men de vraag stellen of dit echt wel opportuun is. Gezien in onze regionen grensoverschrijdend verkeer zeer alledaags is, en het vanuit praktisch oogpunt haast onmogelijk is om aan iedere landsgrens te werken met een ander tolsysteem, is het wenselijker dat dit nu eens een van de weinige bevoegdheden is die overgedragen wordt naar het Europese niveau. In zekere zin is dit reeds gebeurd, gezien een Europese richtlijn nu reeds bepaalt welke de maximale tolheffing in de lidstaten mag zijn. Het innen van die gelden hoeft daarom niet per sé met een vignet gebeuren, maar kan eventueel gebeuren met een elektronisch systeem, zoals bijvoorbeeld bestaat in Noorwegen met autoPASS en in Duitsland via internet. Op die manier is het namelijk efficïënt te achterhalen hoeveel gebruikers de wegen op kunnen rijden, waardoor de lidstaten op eerlijkere manier hun geld zouden kunnen incasseren. Maar een feodaal systeem à la Daerden, neen bedankt.