De investeringsregering (Politiek Incorrect)

Afgelopen maandag legde de Vlaamse minister-president Yves Leterme zijn jaarlijkse beleidsverklaring. De eerste vaststelling die gemaakt kan worden is dat de aanloop naar Letermes beleidsverklaring alleszins op een veel serenere wijze is verlopen, dan het circus waarin zijn opperbevelhebbende collega Verhofstadt thans in verwikkeld is. De vraag is of de federale regering wel op 11 oktober een beleidsverklaring zal hebben, met de hete en vooral stinkende adem van de vakbonden in de nek.

Maar terug naar Vlaanderen. Diverse krantencommentatoren hebben de beleidsverklaring omschreven als een catalogus van het postorderbedrijf 3 Suisses: voor elk wat wils. Het is inderdaad zo dat er wel heel veel diverse zaken staan vermeld in de intentieverklaring, maar het zou een onrecht zijn deze regeringsverklaring zomaar direct van de eerste tot de laatste letter weg te stemmen.

De topprioriteit van de Vlaamse regering is blijkbaar het ondernemersschap stimuleren. Diverse instanties zullen dan ook opgericht worden om deze beleidsdaad kracht bij te zetten. Een eerste is de oprichting van het Vlaams Agentschap Ondernemen; dat dienst zal doen als loket naar de ondernemer toe met een polyvalent karakter inzake administratie, registratie enzomeer. Het is dus een één-loketsysteem. Als tweede punt stipte Leterme het succes van de zogenaamde Arkimedesregeling aan. Dit was inderdaad een zeer geslaagde operatie. Met deze regeling konden particulieren op aandelen en obligaties intekenen, die onder beheer vallen van de Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV). Het grote voordeel is echter dat er steeds een kapitaalgarantie van 90% van de aandelenwaarde op het moment dat werd ingetekend gagarandeerd wordt. Hiermee is het Arkimedesfonds dan ook een zeer betrouwbaar alternatief voor de belegger die geen risico's wenst te nemen. De investeringskredieten van het Arkimedesfonds worden vervolgens doorgestort naar de zogenaamde ARKIV's. Dit zijn private risicokapitaalfondsen, die het geld zullen beheren, en uiteraard ook investeert in de KMO's. De bedoeling van het Arkimedesfonds is dan ook op creatieve wijze financiële middelen te verschaffen aan de KMO's. De Arkimedesregeling is dan ook een voltreffer, gezien op amper zes dagen na de aanvang van de intekenperiode van het fonds, de maximale limitiet van 110 miljoen euro bereikt was. De vraag is natuurlijk of de KMO's er ook veel aan zullen hebben, maar die vraag zal pas over dertien jaar kunnen beantwoord worden, wanneer het Arkimedesfonds ontbonden en finaal geëvalueerd zal worden.

Blijkbaar houdt deze Vlaamse regering wel erg veel van de Oude Grieken, gezien buiten Arkimedes ook Odysseus terug zal herrijzen. In tegenstelling tot Ark(ch)imedes was Odysseus dan wel een figuur uit de Griekse mythologie; de plannen van de Vlaamse regering zijn dat - hopelijk - verre van. Met het Odysseus-project wil de Vlaamse regering Vlaamse onderzoekers die thans in het buitenland verblijven, terug naar Vlaanderen halen. Dit dient om de investeringen in O&O drastisch te verhogen. Andere ondernemingsvriendelijke initiatieven zoals de ondernemerschapsportefeuille, het Vlaams Agentschap voor Internationaal Ondernemen en de Task Force Buitenlandse Investeringen zijn ook zeker de moeite waard, maar het zou ons te ver leiden op deze bescheiden webstek om ook daarover in detail te treden. Een ietwat minder rooskleurige opmerking die wel gemaakt zou kunnen worden is dat het wel verdacht is dat de Vlaamse regering zeer zeker nobele voorstellen inzake economie lanceert, maar er blijkbaar toch niet in slaagt tegen de lobby van de gemeenten in te beuken, en de vermaledijde Elia-heffing af te schaffen. Hetzelfde geldt overigens voor de intentie om met de gemeenten een fiscaal pact aan te gaan, na de verschillende klachten over de te hoge en te diverse lokale belastingen. Ook hier rijst de vraag of de Vlaamse regering het zal aandurven de gemeenten voor de voeten te lopen.

Van de 3,145 miljard euro die de regering-Leterme de volgende jaren gaat investeren in haar verschillende beleidsdomeinen, zoals nader bepaald in de beleidsverklaring, gaat een zeer grote hap ter waarde van 1 miljard euro naar infrastructuurwerken. Men heeft het dan voornamelijk over investeringen in kanalen, spoorwegen, wegen en dergelijke meer; maar ook over het START-programma ter bevordering van de ontwikkeling van de luchthaven van Zaventem. Het grote probleem is echter de Brusselse stadsstaat, die het met belachelijk lage geluidsnormen en een zeer starre houding ten overstaan van de luchthaven enige ontplooiing van Zaventem in de weg te staan. Het had dan ook wenselijk geweest dat Leterme in zijn beleidsverklaring iets in de trant van 'Met stalen vuist en opgeheven middenvinger zullen wij de Brusselse vrijstaat op de knieën dwingen', maar het bleef echter bij de vage intentie dat de Vlaamse regering bij een vage 'constructieve houding in het debat'. Jammer, want de opgepolijste struikrovers Charles Picqué en Evelyne Huytebroeck zouden best wel eens zeer dringend op hun plaats gezet mogen (moeten) worden.

Ook inzake arbeidsmarkt had Leterme zijn zegje gedaan. Zo moet er een doortastender begeleidingstraject van de werklozen naar de arbeidsmarkt komen, iets waar het Vlaams Gewest voor bevoegd is. Leterme zei er - opzettelijk of niet - wel niet bij op welke manier dit concreet dient te gebeuren. Wel is het uitermate jammer dat inzake werkloosheidsuitkeringen en pensioenen - zaken die de arbeidsmarkt zeer grondig kunnen beïnvloeden - geen pleidooi werd gehouden in de beleidsverklaring over de overheveling van deze bevoegdheden naar de gemeenschappen.

Voor het gezin wil deze Vlaamse regering blijkbaar ook wel enkele cadeautjes uitdelen. Hierin spreekt de beleidsverklaring dan voornamelijk over de uitbouw van de kinderopvang, en ondanks socialistische kritiek is het toch nog gelukt de afix '...kinderopvang beter en ruimer uitbouwen, ook buiten collectieve voorzieningen." Het is dus verheugend dat de Vlaamse regering ook inzake diensten die anders zo protectionistisch worden afgeschermd ook de vrije markt haar werk wenst laten te doen. Ook hier dient echter wel bijgezegd te worden dat het een uitermate jammere zaak is dat de Vlaamse regering wederom een warm pleidooi ontbreekt om alle andere aan de gezingspolitiek gerelateerde bevoegdheden - zoals de kinderbijslag - over te hevelen naar de gemeenschappen. Als we zien hoe met dit nochtans cruciale begrip gespeeld werd vorige week door de VLD en de PS in de federale regering (afschaffen/verminderen of toch maar niet?), dan is het niet meer dan logisch de kinderbijslag vlug uit deze federale circustent te recupereren. Bovendien heeft een recent onderzoek aangetoond dat ook het domein van de kinderbijslagen een domein is dat gerekend kan worden tot de breed omvattende categorie van de Vlaams-Waalse transfers; gezien de universitaire/hogeschoolopleidingen in Wallonië gemiddeld een jaar langer duren en bijgevolg Waalse studenten (of toch althans diens ouders) een jaar langer kinderbijslag genieten dan hun Vlaamse confraters.

Gevaarlijk wordt het discours van de Vlaamse regering weer wel wanneer het topic 'discriminatiebestrijding' wordt belicht. Een citaat uit pagina 10 van de beleidsverklaring: "Wij streven naar een juridische verankering van het principe van de gelijke kansen". Het lijkt erop dat de Vlaamse regering dezelfde "antiracistische" weg dreigt in te slaan als de federale regering reeds heeft gedaan. Men spreekt zelfs al van de oprichting van een heus Vlaams Ministerieel Comité voor Gelijke Kansen. Moet dit een Vlaamse versie van het (Belgische) inquisitiecentrum- De Witte/Leman worden dat als enige doel heeft u-weet-wel-welke-partij uit de weg te ruimen? Indien dit zo is, is het tijd om met bruisense buikloop deze pagina snel om te slaan. De strijd tegen discriminatie juridisch aanvechten is nu eenmaal een gevaarlijk discours, omdat het zeer moeilijk alleen al een juiste definitie van de term 'discriminatie' weer te geven.

Ten slotte mogen de globale communautaire plannen van de regering-Leterme ook eens onder de loep genomen worden. Steevast wordt er verwezen naar de resoluties van het Vlaams Parlement, daterende van 3 maart 1999. Het is toch wel sterk dat na meer dan zes jaar er van de uitvoering van deze resoluties nog steeds niets in huis gekomen. En dan nog moet men deze resoluties met een korrel zout nemen, gezien ze alleen maar handelen over fiscale autonomie, administratief toezicht in Voeren, de benoeming en vorming van magistraten, eigen controlemechanismen over de financiële werking los van het Rekenhof, de omvorming van de Senaat tot ontmoetingscentrum der gemeenschappen enzomeer. Voorts spreken de resoluties ook over het verkrijgen van homogene bevoegdheidspaketten en de toepassing van het subsidiariteitsbeginsel. Zeer mooi en wel, maar mag het a.u.b. ook iets concreter? Bovendien zijn deze resoluties in zekere zin ook een gevaar inzake de nu reeds weinig hechte band tussen de rest van Vlaanderen en Brussel, maar dit zou na goedkeuring van deze resoluties nog meer in het gedrang komen, gezien men ook het Brussels Hoofdstedelijk Gewest fiscale autonomie, controle op de werkloosheidsuitkeringen en bevoegdheid over de lokale besturen wenst te verlenen. Kortom, een verdere uitbouw van de Brusselse stadsstaat. Dat er in de resoluties niet voor een uitgesproken Vlaams beleid voor Brussel werd geopteerd is onbegrijpelijk.

Als uitsmijter van de beleidsverklaring ook nog even mededelen dat Leterme na publicatie van de ABAFIM-studie vorig jaar over de financiële transfers tussen de Belgische gewesten, nu bezig is met de oprichting van een paritair (N/F) samengesteld comité, dat deze studie dient te analyseren. Kortom, een studie over de studie: een metastudie dus. Wanneer gaat deze Vlaamse regering dan ook eindelijk eens de Belgische koe bij de horens vatten en een duidelijk halt roepen aan deze jaarlijkse diefstal ten belope van 11 miljard euro? Want met studies over de studies komen we terzake geen stap vooruit.

De globale conclusie is dan ook dat de Vlaamse regering zeker goede punten haalt inzake economie, maar ze mag haar Vlaamse leeuw toch wel wat sterker doen klauwen. En een vleugje bevlogenheid naast de gezichten van het olijke trio Leterme-Peeters-Bourgeois zou ook meer dan welkom zijn. Kwestie van de bevolking warm te maken voor dit Vlaamse project.