Eindeloopbaandebat uit de startblokken geschoten (Politiek Incorrect)

Klaarblijkelijk heeft premier Verhofstadt de BHV-baksteen reeds verteerd, en gaat hij nu in ijltempo over naar de dossiers waar 'de mensen van wakker liggen', zoals bijvoorbeeld het eindeloopbaandebat. Formeel zou dat debat met de sociale partners pas vanaf maandag e.k. van start gaan, maar Verhofstadt wou toch al reeds zijn gevaarlijk blauwe tanden ontbloten inzake deze heikele kwestie. Ofschoon het aanvankelijk wel de bedoeling was geweest het eindeloopbaandebat nog voor de zomer af te ronden, waarop de minister van Tewerkstelling Freya Van den Bossche laconiek antwoordde dat de zomer nog duurt tot 21 september... *zucht*.

Maar goed, we krijgen van de tandem Verhofstadt - Van den Bossche dus al een voorsmaakje. In feite is Verhofstadt al blij met een halfdode muis, daar de aangekondigde 'hoogstingrijpende maatregelen' zich haast uitsluitend beperken tot het ontmoedigen van de Canada dry-regeling. Die regeling komt erop neer dat een werknemer die ontslagen wordt, maar nog niet de leeftijd heeft bereikt om op (brug)pensioen te gaan, dan toch nog een vergoeding krijgt toebedeeld vanwege de werkgever bovenop zijn eigenlijke werkloosheidsuitkering. Dit is echter een goede zaak voor beide partijen, daar er zo goed als geen SZ-bijdragen geheven worden op de Canada dry-vergoedingen. De regering wil de Canada dry nu ontmoedigen door de SZ-bijdragen fors te verhogen. Deze maatregel zou zo'n 30 miljoen euro moeten opleveren.

Er is uiteraard niets mis met het afbouwen van de Canada dry-regeling; maar toch kunnen zich hierbij enkele vragen worden gesteld. Eerst en vooral is het onaanvaardbaar dat de lasten op de Canada dry-regeling integraal op de schouders van de werkgevers komen te liggen. De ontmoediging van de Canada dry-regeling dient juist om nieuwe werkgelegenheid te scheppen, en niet om arbeid te vernietigen door nieuwe loonlasten. Bovendien doet de regering niets meer dan wat in de marge te morrelen: niet de Canada-dry regeling die vooral door werknemers onder de 58 jaar wordt ingeroepen, maar wel het feitelijke brugpensioen dat vanaf die leeftijd wordt genomen vormt een heuse hinderpaal. Wanneer het brugpensioen maar liefst 75% van het netto-inkomen oplevert waar je anders voor zou moeten gaan werken, dan zou je voor minder voor een rustige vervroegde oude dag kiezen. Het is dan ook bedroevend te moeten vaststellen dat juist hierdoor de werkgelegenheidsgraad van de 55- tot 64-jarigen in België amper 24% bedraagt; in schril contrast met bijvoorbeeld 38% in Duitsland, 39% in Nederland en 30% in Frankrijk. De OESO wees er in een recente studie overigens op dat het door de overheid gesubsidiërde brugpensioen tezamen met een vele uitkeringen genererend ziekteverzuim de primordiale oorzaken zijn van de lage tewerkstellingsgraad van de oudere generatie. En daarenboven is België samen met Italië koploper inzake het belasten van arbeidsvoortzetting na de wettelijke pensioenleeftijd.

Dit zijn echter allemaal zaken waar de regering vooralsnog niet wil, of misschien zelfs gewoon niet aan durft te komen. Het is namelijk niet geheel toevallig dat het vooral de PS is die zich in het ganse debat gedraagt als een (rode) duivel in een wijwatervat, en klaarblijkelijk vindt dat de afbouw van de Canada dry al te verregaand is (sic!). Want gaat Verhofstadt het aandurven het brugpensioen veel minder aantrekkelijk te maken door de bedragen ervan aanzienlijk te doen dalen? Zal de moed er komen de loonkosten voor oudere werknemers drastisch naar beneden terug te schroeven, daar de loonspanning tussen jongere en oudere werknemers toch mooi 12% boven het EU15-gemiddelde ligt? Komt men dan eindelijk tot inzicht de pensioenbonus en -malus in te voeren? Dàt zijn pas doortastende maatregelen die doorgevoerd moeten worden om de eindeloopbaanproblematiek om te toveren tot eindeloopbaanzege. Trouwens, ging de VLD niet conform haar eigen congresteksten zorgen voor een loopbaan die minstens veertig jaar duurt en meer naar individuele noden kan worden geregeld? Of is de maand mei al weer ver verleden?

Het lijkt er overigens sterk op dat het tewerkstellingsdossier dat Freya Van den Bossche in voorbereiding heeft, uiterst communautair gekleurd zal zijn. Want ook voor de jeugdwerkloosheid worden er maatregelen uitgedokterd, zoals het inschakelen van uitzendarbeid als instroomkanaal voor jongeren. Daar hoor je de PS uiteraard niet over klagen, aangezien de jeugdwerkloosheid vooral een Waals probleem is. Zij bedraagt daar namelijk 31,7% in functie van de totale beroepsactieve bevolking, tegenover maar liefst 35,1% in Brussel en niet meer dan 15,5% in Vlaanderen. Daar staat dan weer tegenover dat de aangekondigde maatregelen om brugpensioen voor oudere werknemers na bedrijfsherstructureringen te ontmoedigen (zoals bijvoorbeeld het blijven uitbetalen van de brugpremie wanneer reeds op brugpensioen zijnde ontslagen werknemers terug aan de bak komen; om ook lager uitbetaalde jobs aantrekkelijker te maken) vooral Vlaanderen aanbelangt. Want van alle in België uitgekeerde werkloosheidsvergoedingen aan bruggepensioneerden, gaat maar liefst 67% naar Vlaanderen, wat overigens een Waals-Vlaamse geldtransfer (het bestaat!!) van 36 miljoen euro teweeg brengt (de tricolore euforie moet na deze onthulling wel degelijk getemperd worden, wanneer blijkt dat er dan weer wel een Vlaams-Waalse transfer van 1,02 miljard euro bestaat in het totaalpakket aan werkloosheidsvergoedingen... wat toch wel 'een beetje' in schril contrast staat met hoger geciteerde 36 miljoen euro uit Wallonië!) . Kortom, de verschillende regionale dimensies komen weer terug boven water, en de vraag is nog maar of de federale regering met een en hetzelfde pakket aan maatregelen wel het hoofd kan bieden om de problemen op de arbeidsmarkt op uniforme wijze te bestrijden. Verschillende problemen verdienen echter verschillende oplossingen, en het is dus van het grootste belang dat het volledige tewerkstellingsbeleid nu toch maar eens eindelijk naar de verschillende regio's wordt overgeheveld.

Zoals eerder gezegd is de PS zoals gewoonlijk weer de dwarsbomende factor; en om groen licht te kunnen geven aan de maatregelen om de Canada Dry te remmen, moest Verhofstadt uiteraard 'een prijs' betalen. Die prijs bestond erin een regeling te treffen voor de duizenden arbeiders die op straat komen te staan na de sluiting van hoogoven 6 te Seraing bij Luik; een onderdeel van de staalreus Arcelor. De PS eiste dat de ontslagen werknemers op brugpensioen zouden kunnen gaan. Daar alle vorige grote collectieve brugpensioenregelingen in Vlaanderen plaatsvonden (Renault, Sabena, Ford Genk,...), zou het toch voorwaar onaanvaardbaar zijn dat Wallonië hier voor deze uitzonderlijke keer niet van zou kunnen profiteren. En de PS heeft haar zin gekregen: Toch mooi 1.600 arbeiders boven de 50 jaar kunnen tussen nu en 2010 van een 'welverdiend' brugpensioen genieten. Het begint dus al goed: Met groots 'voluntarisme' wil Verhofstadt het brugpensioen met wortel en stam uitroeien, maar moet al plooiende voor de Waalse wil een uitzonderingsregel in het leven roepen. En wat gaan Verhofstadt en co doen van zodra een andere in België gigaconcern overstag gaat? Zullen ze conquent zijn, en het brugpensioen ontmoedigen of wederom massapermissies bij de vleet uitdelen? Neen, België deugt al zelfs niet wanneer het er op aankomt de eindeloopbaanproblematiek op te lossen.